WASHINGTON, 15 Ocak 2013 ¨C D¨¹nya Bankas?¡¯n?n yeni a??klad??? K¨¹resel Ekonomik Beklentiler (GEP) raporuna g?re, k¨¹resel mali krizin ba?lang?c?ndan bu yana d?rt y?l ge?mesine ra?men, d¨¹nya ekonomisi h?l? k?r?lganl???n? koruyor ve y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerdeki b¨¹y¨¹me zay?f seyrediyor. Geli?mekte olan ¨¹lkelerin bir yandan Euro b?lgesindeki ve ABD¡¯deki mali politika riskleri ile ba? etmeye y?nelik ?nlemleri g¨¹?lendirirken, di?er yandan ekonomilerinin b¨¹y¨¹me potansiyellerini y¨¹kseltme ¨¹zerinde odaklanmalar? gerekiyor.
D¨¹nya Bankas? Grubu Ba?kan? Jim Yong Kim konu ile ilgili olarak ?unlar? s?yl¨¹yor: "Ekonomik toparlanma k?r?lganl???n? ve belirsizli?ini koruyor ve bu durum h?zl? iyile?me ve daha sa?lam ekonomik b¨¹y¨¹meye d?n¨¹? beklentisini g?lgeliyor. Geli?mekte olan ¨¹lkeler ?u ana kadar ?nemli ?l?¨¹de bir dayan?kl?l?k sergilediler. Ancak y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerin tekrar b¨¹y¨¹meye d?n¨¹?lerini bekleyemeyiz, dolay?s?yla geli?mekte olan ¨¹lkelerin altyap?, sa?l?k ve e?itim alanlar?ndaki yat?r?mlar?n? desteklemeye devam etmemiz gerekiyor. Bu destek, bu ¨¹lkelerin gelecekte ba?arabileceklerinden emin oldu?umuz daha g¨¹?l¨¹ b¨¹y¨¹menin temellerini atacakt?r.¡±
Ge?ti?imiz y?l geli?mekte olan ¨¹lkeler son on y?ll?k d?nemdeki en yava? ekonomik b¨¹y¨¹me performanslar?ndan birini sergilediler. Bunun sebepleri aras?nda 2012 y?l?n?n May?s ve Haziran aylar?nda Euro b?lgesindeki belirsizliklerin artmas? yer al?yor. O zamandan bu yana, finansal piyasalardaki ko?ullarda ?nemli iyile?meler kaydedildi. 2012 y?l?n?n ikinci ?eyre?inde y¨¹zde 30¡¯a d¨¹?en geli?mekte olan ¨¹lkelere uluslararas? sermaye ak??lar?nda toparlanma ya?and? ve tahvil marjlar? yakla??k 282 baz puanl?k uzun vadeli ortalama d¨¹zeylerinin alt?na d¨¹?t¨¹. Geli?mekte olan ¨¹lkelerin borsalar? Haziran ay?ndan bu yana y¨¹zde 12,6 y¨¹kselirken, y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerdeki sermaye piyasalar? y¨¹zde 10,7¡¯lik bir y¨¹kseli? ya?ad?. Bununla birlikte, ekonominin reel taraf? buna m¨¹tevaz? d¨¹zeyde bir tepki g?sterdi. Geli?mekte olan ¨¹lkelerde ¨¹retimde bir h?zlanma g?r¨¹lmekle birlikte, geli?mi? ekonomilerdeki zay?f yat?r?m ve end¨¹striyel faaliyet performans? bu h?zlanmay? s?n?rlad?.
D¨¹nya Bankas? K?demli Ba?kan Yard?mc?s? ve Ba? Ekonomisti Kaushik Basu ?unlar? s?yl¨¹yor: ¡°U ?ekilli bir toparlanma beklentisinden W ?ekilli bir toparlanmaya ge?i? ile birlikte, k¨¹resel b¨¹y¨¹me ?ng?r¨¹s¨¹ alfabetik bir zorlukla kar?? kar??ya kalm??t?r. Y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerdeki h¨¹k¨¹metler mali politikalar?n? daha s¨¹rd¨¹r¨¹lebilir hale getirmek i?in ?aba sarf ederken, geli?mekte olan ¨¹lkeler geli?mi? ¨¹lkelerdeki her dalgalanmay? tahmin etme u?ra??n? b?rakarak mali ve parasal politikalar?n? sa?lam ve i? ko?ullara cevap verir hale getirmeyi sa?lamal?d?r.¡±
D¨¹nya Bankas?, ge?ti?imiz Haziran ay?nda y¨¹zde 2,5 olarak ?ng?rd¨¹?¨¹ 2012 y?l? k¨¹resel GSYH art?? oran?n?n y¨¹zde 2,3 olarak ger?ekle?ece?ini tahmin ediyor. 2013 y?l?nda b¨¹y¨¹menin genel anlamda ayn? d¨¹zeylerde kalarak y¨¹zde 2,4 olarak ger?ekle?mesi, 2014 y?l?nda g¨¹?lenerek y¨¹zde 3,1¡¯e ve 2015 y?l?nda y¨¹zde 3,3¡¯e[1] ula?mas? bekleniyor. Geli?mekte olan ¨¹lkelerde GSYH art???n?n 2012 y?l?nda y¨¹zde 5,1 olarak ger?ekle?ti?i, 2013 y?l?nda y¨¹zde 5,5¡¯e, 2014 ve 2015 y?llar?nda ise s?ras?yla y¨¹zde 5,7 ve 5,8¡¯e y¨¹kselece?i tahmin ediliyor. Y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerdeki b¨¹y¨¹me oran?n?n 2012 ve 2013 y?llar?nda ?nceki tahminlerin alt?nda y¨¹zde 1,3 olarak ger?ekle?ece?i, 2014 y?l?nda y¨¹zde 2,0¡¯a ve 2015 y?l?nda y¨¹zde 2,3¡¯e y¨¹kselece?i tahmin ediliyor. Euro b?lgesinde b¨¹y¨¹menin ancak 2014 y?l?nda art? de?erlere ula?aca??, 2013 y?l?nda y¨¹zde 0,1 k¨¹?¨¹lece?i, 2014 ve 2015 y?llar?nda ise s?ras?yla y¨¹zde 0,9 ve y¨¹zde 1,4 olarak ger?ekle?ece?i tahmin ediliyor. Genel olarak, 2012 y?l?nda sadece y¨¹zde 3,5 artan k¨¹resel mal ve hizmet ticaretinin h?zlanarak 2013 y?l?nda y¨¹zde 6,0 ve 2015 y?l?nda y¨¹zde 7,0 artaca?? tahmin ediliyor.
D¨¹nya Bankas? Kalk?nma Beklentileri Gurubu Direkt?r¨¹ Hans Timmer konu ile ilgili olarak ?unlar? s?yl¨¹yor: ¡°Y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerdeki zay?fl?klar geli?mekte olan ¨¹lkelerin b¨¹y¨¹melerini k?s?tl?yor, ancak g¨¹?l¨¹ i? talep ve artan G¨¹ney-G¨¹ney ekonomik ba?lant?lar? geli?mekte olan ¨¹lkelerin dayan?kl?l???n? artt?r?yor ¨C 2012 y?l? itibariyle ¨¹st ¨¹ste iki y?ld?r geli?mekte olan ¨¹lkeler k¨¹resel b¨¹y¨¹menin yar?s?ndan fazlas?n? olu?turdu.¡±
K¨¹resel ekonominin ?n¨¹ndeki a?a?? y?nl¨¹ riskler aras?nda ?unlar bulunuyor: Euro b?lgesi krizinde ilerlemenin durmas?, ABD¡¯deki bor? sorunu ve mali sorunlar, ?in¡¯de yat?r?mlar?n keskin bir ?ekilde yava?lamas? ihtimali, k¨¹resel petrol arz?nda aksama. Bununla birlikte, bu risklerin ger?ekle?me olas?l??? ve potansiyel etkileri hafiflemi?tir ve y¨¹ksek gelirli ¨¹lkelerde ?ng?r¨¹lenden daha g¨¹?l¨¹ toparlanma olas?l??? artm??t?r.
?o?u geli?mekte olan ¨¹lkede mali s¨¹rd¨¹r¨¹lebilirlik bir sorun te?kil etmemekle birlikte, kamu a??klar? ve bor?lar? bug¨¹n 2007 y?l?na g?re ?ok daha y¨¹ksek seviyededir.
K¨¹resel Makroekonomi Y?neticisi ve raporun ba?yazar? Andrew Burns ?unlar? s?yl¨¹yor ¡°A?a?? y?nl¨¹ risklere kar?? dayan?kl?l???n sa?lanmas? i?in, geli?mekte olan ¨¹lkelerin t¨¹kenen mali ve parasal tampon kaynaklar?n? kademeli olarak yeniden olu?turmalar? ve sosyal g¨¹venlik a?lar?n? ve g?da g¨¹venli?ini iyile?tirmeleri gerekiyor.¡±
Raporun tamam?na ve ekinde yer alan veri setlerine www.worldbank.org/globaloutlook adresinden ula?abilirsiniz.
B?lgelerden ?ne ??kanlar
Her ¨¹lkeye ait b¨¹y¨¹me g?r¨¹n¨¹m¨¹ raporun tam metninde yer almaktad?r: www.worldbank.org/globaloutlook
Do?u Asya ve Pasifik b?lgesinde 2011 y?l?nda y¨¹zde 8,3 olarak ger?ekle?en b¨¹y¨¹menin 2012 y?l?nda yava?layarak y¨¹zde 7,5¡¯e d¨¹?t¨¹?¨¹ tahmin ediliyor ve bunun en ?nemli sebeplerinin zay?f d?? talep ve ?in¡¯de enflasyonun kontrol alt?na al?nmas?na y?nelik al?nan politika ?nlemleri oldu?u d¨¹?¨¹n¨¹l¨¹yor. Sa?lam i? talep sebebiyle, ?in hari? olmak ¨¹zere b?lgenin b¨¹y¨¹me oran?ndaki d¨¹?¨¹? daha yava? olmu?tur. K¨¹resel finans piyasalar?n?n istikrara kavu?mas? ve ?in¡¯deki politikalar?n daha uygun hale gelmesi ile birlikte, b?lge genelindeki ekonomik faaliyet y?l sonuna do?ru h?zlanm??t?r. B?lgesel GSYH art???n?n 2013 y?l?nda y¨¹zde 7,9¡¯a y¨¹kselmesi, 2015 y?l?nda ise y¨¹zde 7,5¡¯e inmesi bekleniyor. ?in ekonomisinin 2013 y?l?nda y¨¹zde 8,4, 2015 y?l?nda ise y¨¹zde 7,9 b¨¹y¨¹mesi bekleniyor. ?in d???ndaki b?lgesel b¨¹y¨¹menin, g¨¹?l¨¹ i? talebe ve k¨¹resel ticaret ak??lar?ndaki yo?unla?maya dayal? olarak 2013-2015 d?neminde ortalama y¨¹zde 5,9 olarak ger?ekle?mesi bekleniyor.
Zay?f i? talep, Avrupa bankalar?n?n kald?ra? oranlar?n? azaltmas?, yaz aylar?ndaki kurakl?k ve emtia fiyatlar?n?n yol a?t??? enflasyonist bask?lar da dahil olmak ¨¹zere g¨¹?l¨¹ zorluklar ile kar?? kar??ya olan Avrupa ve Orta Asya b?lgesinde 2011 y?l?nda y¨¹zde 5,5 olarak ger?ekle?en GSYH b¨¹y¨¹me oran?n?n 2012 y?l?nda keskin bir yava?lama ile y¨¹zde 3¡¯e d¨¹?t¨¹?¨¹ tahmin ediliyor. B¨¹y¨¹menin en fazla yava?lad??? ¨¹lkeler Euro b?lgesi ile g¨¹?l¨¹ ekonomik ba?lar? olan ¨¹lkeler olurken, y¨¹ksek emtia fiyatlar?ndan faydalanan kaynak zengini ¨¹lkelerde b¨¹y¨¹me nispeten sa?lam olmu?tur. B?lgedeki GSYH art???n?n 2013 y?l?nda y¨¹zde 3,6¡¯ya ve 2015 y?l?na kadar y¨¹zde 4,3¡¯e y¨¹kselmesi bekleniyor. B?lgeye y?nelik orta vadeli beklentiler ?nemli ?l?¨¹de d?? (y¨¹ksek cari a??klar) ve i? (y¨¹ksek mali a??klar, i?sizlik ve enflasyon) dengesizliklerin, rekabet eksikli?inin ve yap?sal k?s?tlar?n giderilmesinde sa?lanacak ilerlemeye ba?l? olacakt?r.
Latin Amerika ve Karayipler b?lgesinde, b?lgenin en b¨¹y¨¹k ¨¹lkelerinden baz?lar?nda i? talepte ya?anan ?nemli yava?lama ve zay?f d?? ortam sebebiyle, 2012 y?l?nda GSYH b¨¹y¨¹me oran?n?n y¨¹zde 3¡¯e d¨¹?t¨¹?¨¹ (2011 y?l?ndaki y¨¹zde 4,3 seviyesinden) tahmin edilmektedir. B?lgenin en b¨¹y¨¹k ekonomisi olan Brezilya¡¯daki b¨¹y¨¹me 2012 y?l?nda tahmini olarak sadece y¨¹zde 0,9 olarak ger?ekle?mi?tir. Daha uygun bir politika ortam?, daha g¨¹?l¨¹ sermaye ak??lar? (?zellikle Yabanc? Do?rudan Yat?r?m) ve daha sa?lam d?? talep ile birlikte, 2013-2015 d?neminde b?lgesel b¨¹y¨¹menin ortalama y¨¹zde 3,8 olarak ger?ekle?mesi bekleniyor. B¨¹y¨¹k ekonomilerin baz?lar?nda devam etmekte olan i?g¨¹c¨¹ ve vergi reformlar? ile altyap? yat?r?mlar?n? artt?rma giri?imi, b?lgedeki b¨¹y¨¹meyi k?s?tlayan yap?sal sorunlardan baz?lar?n?n ??z¨¹m¨¹ne yard?mc? olacakt?r.
Orta Do?u ve Kuzey Afrika b?lgesindeki b¨¹y¨¹me, baz? b?lge ¨¹lkelerindeki siyasi belirsizliklerden ve ?alkant?lardan etkilenmeye devam etmektedir. ?zellikle Libya¡¯n?n petrol ¨¹retimindeki art?? ve Irak¡¯taki b¨¹y¨¹menin g¨¹?l¨¹ bir ?ekilde devam etmesi sayesinde, b?lgesel GSYH¡¯nin 2012 y?l?nda y¨¹zde 3,8 b¨¹y¨¹d¨¹?¨¹ tahmin ediliyor (2011 y?l?nda y¨¹zde 2,4¡¯l¨¹k bir daralma ya?anm??t?). Bununla birlikte, zay?f ihracat ve turizm performans?, Fas¡¯taki d¨¹?¨¹k hasat, ?rd¨¹n¡¯deki mali zorluklar, M?s?r¡¯da, devam eden belirsizlik ve zay?f rezerv durumu gibi ¨¹lkeye ?zg¨¹ sorunlardan dolay?, b?lgenin petrol ithal eden ¨¹lkelerindeki b¨¹y¨¹me daha yava? olmu? ve 2012 y?l?nda tahmini olarak y¨¹zde 2,5 olarak ger?ekle?mi?tir (2011 y?l?nda y¨¹zde 2,4 idi). B?lgesel GSYH b¨¹y¨¹me oran?n?n 2013 y?l?nda yava?layarak y¨¹zde 3,4 olarak ger?ekle?mesi ve mevcut belirsizliklerin ve i? ?alkant?lar?n azalaca??, turizmin g¨¹?lenece?i ve k¨¹resel talebin g¨¹?lenmesine paralel olarak b?lge ihracat?n?n toparlanaca?? varsay?m?yla 2015 y?l?na kadar y¨¹zde 4,3¡¯e y¨¹kselmesi ?ng?r¨¹l¨¹yor.
G¨¹ney Asya b?lgesinde, ?zellikle GSYH art???n?n (fakt?r maliyeti ¨¹zerinden hesaplanan) Mart 2013 sonu itibariyle sona eren mali y?l i?in y¨¹zde 5,4 olarak tahmin edildi?i Hindistan¡¯da ya?anan keskin d¨¹?¨¹? sebebiyle, 2011 y?l?nda y¨¹zde 7,4 olarak ger?ekle?en b¨¹y¨¹menin zay?flayarak y¨¹zde 5,4¡¯e d¨¹?t¨¹?¨¹ tahmin ediliyor. Zay?f k¨¹resel talep, d¨¹?¨¹k yat?r?m art???, elektrik arz a??klar?, siyas? belirsizlikler ve zay?f ge?en muson mevsimi gibi b?lgeye ?zg¨¹ fakt?rleri daha da k?t¨¹le?tirmi?tir. B?lgesel GSYH¡¯n?n 2013 takvim y?l?nda y¨¹zde 5,7 oran?nda b¨¹y¨¹mesi, Hindistan¡¯daki politika reformlar?, yat?r?m faaliyetlerinin g¨¹?lenmesi, tar?msal ¨¹retimin normale d?nmesi ve ihracat talebinin toparlanmas? ile birlikte 2014 ve 2015 y?llar?nda s?ras?yla y¨¹zde 6,4 ve y¨¹zde 6,7 oran?nda b¨¹y¨¹mesi bekleniyor. Hindistan¡¯daki b¨¹y¨¹menin (fakt?r maliyetine dayal?) 2013 y?l?nda y¨¹zde 6,4 olarak ger?ekle?mesi, 2015 y?l?na kadar y¨¹zde 7,3¡¯e y¨¹kselmesi bekleniyor.
Sahra Alt? Afrika b?lgesindeki b¨¹y¨¹me 2012 y?l?nda y¨¹zde 4,6 ile sa?lam bir ?ekilde devam etmi?tir. B?lgenin en b¨¹y¨¹k ekonomisi olan G¨¹ney Afrika hari? tutuldu?unda, GSYH 2012 y?l?nda y¨¹zde 5,8 b¨¹y¨¹m¨¹?t¨¹r ve b?lgedeki ¨¹lkelerin ¨¹?te biri en az y¨¹zde 6¡¯l?k bir b¨¹y¨¹me performans? sergilemi?tir. G¨¹?l¨¹ i? talep, y¨¹ksek emtia fiyatlar?, artan ihracat hacimleri (do?al kaynaklar sekt?r¨¹ndeki kapasite art??? sebebiyle) ve istikrarl? i??i d?vizi ak??lar? 2012 y?l?nda b¨¹y¨¹meyi destekleyen etkenler olmu?tur. Bununla birlikte, para politikalar?nda ?nceden ya?anan s?k?la?ma (Kenya ve Uganda), uzayan i?i ihtilaflar? (G¨¹ney Afrika) ve siyas? ?alkant?lar (Mali ve Guinea Bissau) gibi i? fakt?rler b¨¹y¨¹meyi k?s?tlam??t?r. B?lgenin 2013-2015 d?neminde kriz ?ncesindeki ortalamas? olan y¨¹zde 5 oran?nda b¨¹y¨¹mesi bekleniyor.
[1] 2005 sat?n alma g¨¹c¨¹ paritesi a??rl?klar? kullan?ld???nda, k¨¹resel b¨¹y¨¹me 2014 y?l?nda y¨¹zde 3,9, 2015 y?l?nda ise y¨¹zde 4,2 olacakt?r.