H? N?I, ngày 1 tháng 10 n?m 2021—Già hóa d?n s? có th? khi?n t?ng tr??ng kinh t? Vi?t Nam ch?m l?i, làm t?ng chi tiêu c?ng và gia t?ng áp l?c ??i v?i h? th?ng cung c?p d?ch v? c?ng n?u kh?ng có các c?i cách k?p th?i, theo m?t báo cáo m?i c?a Ng?n hàng Th? gi?i.
Báo cáo “ do Ng?n hàng Th? gi?i và C? quan H?p tác Qu?c t? Nh?t B?n (JICA) ph?i h?p th?c hi?n cho th?y so v?i các qu?c gia ?? t?ng tr?i qua tình tr?ng già hóa d?n s? nh? Vi?t Nam ?ang tr?i qua hi?n nay, thì c? trình ?? phát tri?n kinh t? l?n thu nh?p bình qu?n c?a Vi?t Nam ??u th?p h?n. Vi?n c?nh “ch?a giàu ?? già” có ngh?a là Vi?t Nam s? ph?i ??i m?t v?i m?t lo?t thách th?c quan tr?ng mà ?? gi?i quy?t s? kh?ng tránh kh?i nh?ng l?a ch?n chính sách khó kh?n.
Bà Carolyn Turk, Giám ??c Qu?c gia Ng?n hàng Th? gi?i t?i Vi?t Nam cho bi?t: “Vi?t Nam ?? thành c?ng trong vi?c t?n d?ng l?c l??ng lao ??ng d?i dào ?? thúc ??y t?ng tr??ng kinh t? trong ba th?p k? qua. Gi? ??y, cùng v?i quá trình già hóa d?n s?, Vi?t Nam c?n nhanh chóng x?y d?ng k? n?ng cho l?c l??ng lao ??ng ?? thúc ??y ??i m?i và n?ng cao n?ng su?t n?n kinh t? c?ng nh? b?t ??u ti?n hành c?i cách l??ng h?u ngay t? b?y gi? ?? duy trì sinh k? cho ng??i cao tu?i trong nh?ng th?p k? t?i.”
V?i t? l? sinh gi?m và tu?i th? t?ng, ng??i cao tu?i d? ki?n s? chi?m t? 10%-20% d?n s? Vi?t Nam vào n?m 2035. T? l? ph? thu?c tu?i già c?a Vi?t Nam, ???c tính b?ng s? ng??i trên 65 tu?i chia cho s? ng??i trong ?? tu?i lao ??ng, ??c tính s? t?ng g?p ??i t? 0,11 n?m 2019 lên 0,22 n?m 2039.
Báo cáo cho th?y t?c ?? t?ng tr??ng dài h?n trong giai ?o?n 2020–2050 s? ch?m l?i 0,9 ?i?m ph?n tr?m so v?i 15 n?m qua khi Vi?t Nam chuy?n d?n sang c? c?u d?n s? già. Bên c?nh ?ó, vi?c ?áp ?ng nhu c?u c?a m?t x? h?i già hóa c?ng ???c d? báo s? tiêu t?n thêm t? 1,4% ??n 4,6% GDP. Vi?c m? r?ng ph?m vi bao ph? và c?i thi?n ch?t l??ng d?ch v? t?t y?u s? d?n ??n t?ng chi phí tài khóa.
Báo cáo ??a ra khuy?n ngh? ?? Vi?t Nam có th? qu?n l? tình tr?ng già hóa d?n s? m?t cách hi?u qu?, d?a trên bài h?c kinh nghi?m ? các qu?c gia khác ?? tr?i qua quá trình chuy?n ??i nh?n kh?u h?c t??ng t?, ví d? nh? Nh?t B?n. Các khuy?n ngh? này bao g?m nh?ng c?i cách c?n thi?t ?? c?i thi?n s? tham gia c?a l?c l??ng lao ??ng và n?ng cao n?ng su?t, t?ng c??ng hi?u qu? chi tiêu c?ng và c?ng c? h? th?ng cung c?p d?ch v?. Báo cáo c?ng khuy?n ngh? các hành ??ng chính sách trong b?n l?nh v?c ch?u ?nh h??ng nhi?u nh?t t? xu h??ng già hóa là th? tr??ng lao ??ng, l??ng h?u, y t? và ch?m sóc ng??i cao tu?i.
?ng Shimizu Akira, Tr??ng ??i di?n V?n phòng JICA Vi?t Nam cho bi?t: “K? t? khi tr? thành qu?c gia siêu già vào n?m 1960, Nh?t B?n ?? tr?i qua nhi?u h? l?y khác nhau c?a quá trình già hóa, ??c bi?t là nh?ng tác ??ng liên quan ??n vi?c ?i?u ch?nh các ch??ng trình b?o tr? x? h?i và thúc ??y ch?m sóc t?i c?ng ??ng. ?? có nhi?u thành c?ng nh?ng c?ng kh?ng ít kinh nghi?m cay ??ng. Chúng t?i hy v?ng nh?ng bài h?c chia s? này s? h?u ích ?? giúp Vi?t Nam kh?ng ch? ?ng phó ???c v?i tình tr?ng thay ??i nh?n kh?u h?c mà còn thu ???c l?i ích t? ?ó”.
Báo cáo ???c th?c hi?n trong khu?n kh? ch??ng trình h?p tác gi?a JICA và Ng?n hàng Th? gi?i nh?m h? tr? các c? quan ho?ch ??nh chính sách Vi?t Nam ??a ra các gi?i pháp chu?n b? cho m?t x? h?i già hóa.