WASHINGTON, 5 Aral?k 2024 ¨C D¨¹nya Bankas? ?cra Direkt?rleri Kurulu bug¨¹n T¨¹rkiye¡¯nin ¨¹lke genelinde mal hareketinin daha verimli bir ?ekilde ger?ekle?tirilmesine, ihracat?n desteklenmesine, istihdam yarat?lmas?na ve sera gaz? emisyonlar?n?n azalt?lmas?na yard?mc? olacak elektrikli demiryolu ta??mac?l???n? yayg?nla?t?rmaya y?nelik ?abalar?n? desteklemek i?in 660 milyon dolarl?k bir finansman? onaylad?.
Do?u T¨¹rkiye Orta Koridor Demiryolu Geli?tirme Projesi T¨¹rkiye'nin mevcut s?n?rl? demiryolu a??n?n en eski b?l¨¹mlerinden birinin geni?letilmesine ve modernize edilmesine yard?mc? olacakt?r. Proje dizel motorlu trenler yerine Sivas ilinin Divri?i il?esi ile ¨¹lkenin kuzeydo?usunda G¨¹rcistan s?n?r? yak?n?ndaki Kars ili aras?ndaki ba?lant?y? 660 kilometrelik tamamen elektrikli ve modern bir demir yolu hatt?yla geni?letecektir. D?rt ili kapsayacak olan proje demiryolu g¨¹zergah? ¨¹zerinde ya?ayan yakla??k 600.000 ki?inin refah?n?n yan? s?ra yerel firmalara ve tar?m i?letmelerine ?nemli bir destek sa?layacakt?r.
Divri?i-Kars-G¨¹rcistan s?n?r? kesimi ayn? zamanda ?in, Orta Asya, G¨¹ney Kafkasya, T¨¹rkiye ve Avrupa Birli?i'ni demiryolu ve denizyolu ile birbirine ba?layan k?talararas? Trans-Hazar Uluslararas? Ta??mac?l?k G¨¹zergah?n?n da ?nemli bir b?l¨¹m¨¹n¨¹ olu?turmaktad?r. Proje tamamland???nda demiryolu y¨¹k ta??ma kapasitesini y?ll?k yakla??k 750 bin tondan 20 milyon tona ??karacak ve Trans-Hazar Orta Koridorundaki ?nemli bir darbo?az? ortadan kald?racakt?r.
D¨¹nya Bankas? T¨¹rkiye ?lke Direkt?r¨¹ Humberto Lopez proje ile ilgili olarak ?unlar? belirtti: ¡°T¨¹rkiye demiryolu ba?lant?lar?n? modernize ederek ve geni?leterek, yerel ekonomileri canland?rma ve yetersiz hizmet alan b?lgelerde istihdam yaratma, ¨¹lkenin lojistik merkezi olma amac?na katk?da bulunma ve ula?t?rma sekt?r¨¹n¨¹n karbon sal?m?n? azaltma gibi ?e?itli stratejik hedefler do?rultusunda ilerleme kaydedebilir¡±.
T¨¹rkiye ?u anda ekonomik b¨¹y¨¹menin kolayla?t?r?c?s? olarak b¨¹y¨¹k ?l?¨¹de karayolu y¨¹k ta??mac?l???na ba?l?d?r ve mal ta??mac?l???n?n yakla??k %95'i karayolu ile ger?ekle?tirilmektedir. Bu proje ula??m s¨¹relerini ve lojistik maliyetlerini azaltacak ve T¨¹rkiye¡¯nin bat?s? ile do?usu aras?ndaki ba?lant? olanaklar?n? iyile?tirecektir.
Karayolu ile y¨¹k ta??mac?l???, ula?t?rma sekt?r¨¹nden kaynakl? sera gaz? emisyonlar?n?n yakla??k y¨¹zde 50¡¯sinden sorumludur. Dolay?s?yla, y¨¹k ta??mac?l???n?n karbonsuzla?t?r?lmas? T¨¹rkiye ekonomisinin karbonsuzla?t?r?lmas? ve ?zellikle de k¨¹resel ticarette rekabet?i kalmak istiyorlarsa ihracat??lar ba?ta olmak ¨¹zere T¨¹rk sanayiinin sera gaz? emisyonlar?n?n azalt?lmas? bak?m?ndan ?ok b¨¹y¨¹k ?nem ta??maktad?r. Avrupa Birli?i'nin (AB) 2026 y?l?ndan itibaren karbon yo?un ¨¹r¨¹nlere tarifeler uygulamaya ba?layacak olmas? g?z ?n¨¹nde bulunduruldu?unda, T¨¹rk ihracat??lar?n?n karbon ayak izini azaltmak ?zellikle hayati ?nem ta??maktad?r. AB pazar?, T¨¹rkiye¡¯nin ihracat?n?n y¨¹zde 40'?n? olu?turmaktad?r. 2030 y?l?nda projenin tam olarak uygulamaya girmesi ile birlikte, 72.332 tonluk karbon emisyonundan ka??n?laca?? ve 2060 y?l? itibariyle y?ll?k olarak ka??n?lan emisyon miktar?n?n 245.835 tona ??kaca?? tahmin edilmektedir.
Yolcu ve y¨¹k ta??mac?l??? i?in ba?lant? olanaklar?n? geli?tirmenin, projenin ger?ekle?tirilece?i ve ki?i ba??na d¨¹?en GSYH dahil olmak ¨¹zere ekonomik refah a??s?ndan ulusal ortalamalar?n gerisinde kalan d?rt ilde (Sivas, Erzincan, Erzurum ve Kars) ?nemli sosyoekonomik faydalar sa?lamas? beklenmektedir. Bu iller ayn? zamanda a??r? hava olaylar?na da olduk?a fazla maruz kalmaktad?r, dolay?s?yla ta?k?n, heyelan ve orman yang?nlar? gibi olaylar?n etkilerine dayanabilecek diren?li bir altyap?ya olan ihtiya? ?n plana ??kmaktad?r.
D¨¹nya Bankas? Proje Ekibi Liderlerinden Murad G¨¹rmeri? proje ile ilgili olarak ?unlar? vurgulad?: ¡°Proje, ekonomik a??dan geride kalm?? b?lgelerle iklime diren?li ba?lant? olanaklar?n? iyile?tirerek ve bu ?ekilde istihdam yaratarak ve piyasalara daha iyi eri?im imkanlar? sa?layarak kad?nlar, gen?ler ve k?r?lgan dutumdaki topluluklar i?in ?nemli faydalar sunma potansiyeline sahiptir.¡±
D¨¹nya Bankas? T¨¹rkiye¡¯de Orta Koridorun geni?letilmesini desteklemek i?in ba?ka kalk?nma ortaklar? ile birlikte ?al??maktad?r. Do?u T¨¹rkiye Orta Koridor Demiryolu Geli?tirme Projesi i?in T¨¹rkiye H¨¹k¨¹meti taraf?ndan sa?lanan ?nemli miktardaki finansman? destekleyici olarak ?slam Kalk?nma Bankas? ve Asya Kalk?nma Bankas? taraf?ndan da ilave finansman sa?lanmaktad?r.