T¨¹rkiye ¨¹lkenin 80 y?ldan uzun bir s¨¹re i?inde ya?ad??? en k?t¨¹ deprem felaketinin birinci y?ld?n¨¹m¨¹n¨¹ anarken, ?ok kapsaml? bir yeniden in?a ve iyile?tirme ?abas? devam ediyor. 6 ?ubat 2023 depremleri daha ?nce benzeri g?r¨¹lmemi? d¨¹zeyde can kayb?na, evlerin ve altyap?lar?n tahrip olmas?na ve 14 milyon ki?inin ya?ad??? 11 g¨¹ney ilinin ekonomilerinin zarar g?rmesine yol a?t?.
Kilit bir kalk?nma orta?? olarak, D¨¹nya Bankas? Grubu deprem sonras? iyile?tirme ?abalar?n? desteklemek i?in rekor bir h?zla harekete ge?ti. ?u anda, hasar g?ren veya y?k?lan altyap?n?n yeniden in?as?na, sa?l?k hizmetlerinin yeniden tesisine, 7.000 ki?i i?in k?y evlerinin yeniden in?as?na ve k¨¹?¨¹k i?letmelerin toparlanmas?na yard?mc? olmak i?in 1,45 milyar ABD$ tutar?ndaki iki Banka finansmanl? operasyon devam etmektedir ve 600 milyon ABD$ tutar?nda bir operasyon da etkilenen b?lgelerde i?letmelere kredi ak???n? kolayla?t?rmaktad?r.
Arama ve Kurtarma
Deprem meydana geldikten sonraki en acil ihtiya? insanlar?n hayatlar?n? kurtarmak oldu. Devasa bir arama ve kurtarma operasyonu kapsam?nda, uzman ara? gere?lerle donat?lm?? binlerce acil durum ?al??an? etkilenen b?lgelere sevk edildi.
Banka taraf?ndan finanse edilen S¨¹rd¨¹r¨¹lebilir ?ehirler Projesi kapsam?nda Antalya At?ksu Ar?tma Tesisi i?in yeralt?ndaki su ka?aklar?n? tespit etmek amac?yla sat?n al?nan ses tespit ekipmanlar? depremden etkilenen Hatay ilinde enkaz alt?nda kalan insanlar? aramaya yard?mc? olmak i?in kullan?ld?.
Antalya At?ksu Ar?tma Tesisinde Sat?n Alma Sorumlusu olarak g?rev yapan Esra Volkan bununla ilgili olarak ?unlar? belirtti: ¡°Biz bu cihazlar? su ka?aklar?n? tespit etmek i?in kullanmam?za ra?men, bunlar her t¨¹rl¨¹ sesi tespit edebiliyor. Bunlar sese duyarl? cihazlar ve ayn? zamanda titre?im alg?lama ?zellikleri de var. Deprem trajedisi ya?and???nda, ekipmanlar?m?z insanlar?n hayatlar?n? kurtarmak i?in arama ve kurtarma ?al??malar?nda kullan?ld?¡±.
Sa?l?k Hizmetleri
Deprem ile b¨¹y¨¹k bir b?l¨¹m¨¹ yerle bir olan Antakya¡¯da, halka sunulan sa?l?k hizmetlerinin yeniden tesis edilebilmesi i?in 300 yatakl? Defne hastanesi rekor bir s¨¹re i?erisinde in?a edildi. Banka Grubu taraf?ndan finanse edilen iki projenin ¨C T¨¹rkiye Deprem Sonras? ?yile?tirme ve Yeniden ?n?a Projesi ve Sa?l?k Sisteminin G¨¹?lendirilmesi ve Desteklenmesi Projesi¨C yard?m? ile, Defne Hastanesi yo?un bak?m, diyaliz ve MRI g?r¨¹nt¨¹leme dahil olmak ¨¹zere genel ve uzman sa?l?k hizmetlerini sunmas?n? sa?layacak t?bbi ekipmanlar? ve di?er cihazlar? temin edebilmi?tir.
Defne Devlet Hastanesi Ba?hekimi Dr. Bar?? Kavvaso?lu duygular?n? ??yle payla?t?: ¡°B?yle tam donan?ml? bir sa?l?k tesisinin h?zl? bir ?ekilde yeniden in?a ve tesis edilmesi bizler i?in bir umut timsali olmu?tur; sadece sa?l?k hizmetleri sunmakla kalmay?p ayn? zamanda toplumumuz i?in depremlerde ?ok fazla kaybetti?imiz bir toparlanma ve yenilenme umudu sunmu?tur.¡±
Banka Grubu¡¯nun ?ok Tarafl? yat?r?m Garanti Ajans? da ayr? olarak Gaziantep ilinde g¨¹nde 9.000 hastaya hizmet verecek kapasitede bir hastanenin yap?m? i?in garantiler sa?lamaktad?r. Banka tahminlerine g?re, sa?l?k altyap?s?n?n neredeyse ¨¹?te biri depremlerde a??r bir ?ekilde hasar g?rm¨¹?t¨¹r ve sa?l?k sekt?r¨¹ i?in iyile?tirme ve yeniden in?a maliyeti 4,3 milyar ABD$ olarak tahmin edilmektedir.
Ge?im Kaynaklar?n?n Yeniden Tesisi
Su, petrol ve sondaj borular? i?in ?zel makine par?alar? imal eden Kaltek Makine ?irketinin sahibi Edip K?l??lar, ¡°insanlar?n ?ektikleri ac?lar?n ve ya?anan y?k?m?n yan?nda bir finansal deprem de ya?ad?klar?n?¡± vurguluyor. Antakya¡¯da faaliyet g?steren ?irket deprem ?ncesinde 30 ki?i istihdam ediyordu ve y?ll?k yakla??k 25 milyon ABD$ gelir ¨¹retiyordu. Deprem ile birlikte t¨¹m bunlar sona erdi. Binadaki hasar o kadar b¨¹y¨¹k de?ildi ama insan sermayelerinin y¨¹zde 50¡¯sini kaybettiler. ?irket depremden ¨¹? ay sonra k?smen yeniden faaliyete ba?layabildi ve Aral?k ay?nda Banka Grubu taraf?ndan finanse edilen T¨¹rkiye: Deprem Sonras? Mikro, K¨¹?¨¹k ve Orta B¨¹y¨¹kl¨¹kteki ??letmelerin Canlanmas? Destek projesi kapsam?nda 10.000 ABD$ tutar?nda geri ?demeli hibe ?eklinde bir can suyu finansman?ndan yararland?. Afet sebebiyle ba?ka yerlere ta??nmak zorunda kalan nitelikli ?al??anlar?n?n kayb? dahil olmak ¨¹zere ayn? anda ?ok say?da zorluk ile m¨¹cadele etmeye devam eden Edip K?l??lar en yak?n zamanda yeniden tam olarak faaliyete ge?ebilmeyi, umut ediyor.
K¨¹?¨¹k ve Orta ?l?ekli ??letmeleri Geli?tirme ve Destekleme ?daresi Ba?kanl??? (KOSGEB) taraf?ndan uygulanan 450 milyon ABD$ tutar?ndaki T¨¹rkiye: Deprem Sonras? Mikro, K¨¹?¨¹k ve Orta B¨¹y¨¹kl¨¹kteki ??letmelerin Canlanmas? Destek Projesi, depremden etkilenen illerde uygun M-KOB?¡¯leri destekleyerek ekonomik toparlanmay? te?vik etmeyi ama?l?yor. Eyl¨¹l 2023¡¯te y¨¹r¨¹rl¨¹?e giren proje bug¨¹ne kadar yakla??k 9.000 M-KOB?¡¯ye can suyu kredileri kulland?rm?? durumdad?r.
Bu, Banka Grubu¡¯nun Uluslararas? Finans Kurumu¡¯nun (IFC) deste?i ile sa?lanm??t?r. IFC ?zel sekt?r i?in krediye eri?imin iyile?tirilmesinde kullan?lmak ¨¹zere finansal sekt?re kaynak aktarm??t?r. 530 milyon ABD$ tutar?nda bir fon M-KOB?¡¯ler ¨¹zerinde odaklan?rken, 150 milyon ABD$ tutar?nda bir paket de deprem b?lgesindeki kilit ?neme sahip bir imalat ?irketini destekleyecektir.
Depremlerden en ?ok etkilenen 11 ilde yakla??k yar?m milyon ?zel ?irket bulunuyor ve bunlar?n y¨¹zde 99'u yoksul ve yoksula yak?n hanehalklar?n?n ana istihdam kayna?? olan M-KOB?¡¯lerden olu?uyor.
