Antonella Bassani D¨¹nya Bankas?'n?n Avrupa ve Orta Asya'dan sorumlu Ba?kan Yard?mc?s?d?r. Bu k??e yaz?s? ilk olarak 24 Ocak 2024 tarihinde gazetesi taraf?ndan °Õ¨¹°ù°ì?±ð olarak yay?nlanm??t?r.
Birka? g¨¹n i?erisinde T¨¹rkiye ¨¹lkenin son y¨¹zy?lda ya?ad??? en k?t¨¹ deprem felaketinin birinci y?ld?n¨¹m¨¹n¨¹ anacak. 6 ?ubat 2023 tarihinde ya?anan ?ok b¨¹y¨¹k iki deprem ve sonras?nda ya?anan binlerce art?? sars?nt? ?ok b¨¹y¨¹k can kayb?na, fiziksel y?k?ma ve ekonomik hasara yol a?t?.
Ya?anan afetin ¨¹zerinden bir y?l ge?erken, yeniden in?a ve iyile?tirme faaliyetleri t¨¹m h?z?yla devam ediyor. Ge?ti?imiz Kas?m ay?nda ger?ekle?tirdi?im ziyaret s?ras?nda Antakya ve Nurda??¡¯nda bunu kendi g?zlerimle g?rme imkan?na sahip oldum. Sevdiklerini kaybetmi?, evleri veya i?yerleri y?k?lm?? veya hasar g?rm¨¹? ki?ilerde g?zlemledi?im diren?lilik benim i?in ?zellikle ilham verici oldu. Y?k?m?n ?l?e?i g?z ?n¨¹ne al?nd???nda tam bir toparlanman?n sa?lanmas? uzun y?llar alacak bir s¨¹re? olmakla birlikte, konutlar?n, temel hizmetlerin, ge?im kaynaklar?n?n ve i?letmelerin yeniden eski haline getirilmesi i?in at?lacak h?zl? ve etkili ad?mlar ekonomik yeniden canlanmaya ivme kazand?racak ve etkilenen insanlara umut verecektir.
?yile?tirme ?abalar? iklim kaynakl? afetlere kar?? da koruma sa?lamal?
?klim de?i?ikli?i gibi do?al afetlerden kaynakl? risklerde ya?anan art??, T¨¹rkiye¡¯nin depremlere kar?? istisnai derecede y¨¹ksek k?r?lganl???n? daha da art?rmaktad?r. Orman yang?nlar?, s?cak hava dalgalar? kurakl?k ve ta?k?n tehlikesi gibi a??r? hava olaylar?n?n artan s?kl???, ?iddeti ve etkileri ¨¹lke halk?n?n sa?l??? ve g¨¹venli?i, altyap? ve kamu hizmetleri, tar?msal ¨¹retim, k?rsal gelir ve istihdam ve g?da g¨¹vencesi ¨¹zerinde ?nemli sonu?lar do?urmaktad?r.
Dolay?s?yla, deprem sonras? iyile?tirme ?abalar?n?n do?al ve iklim kaynakl? afetlere kar?? koruma sa?lamas? ve bunun sonucunda ya?anabilecek ekonomik ?oklara kar?? diren? olu?turmas? zorunludur.
T¨¹rkiye h¨¹k¨¹metinin son d?nemde ya?anan makrofinansal istikrars?zl??? ele almak ve ulusal ekonomiyi daha sa?lam bir temel ¨¹zerine oturtmak i?in g?sterdi?i kararl?l?k benim i?in cesaret verici olmu?tur. T¨¹rkiye¡¯deki hane halklar?n?n gelirlerini eriten y¨¹ksek d¨¹zeydeki enfl asyonu d¨¹?¨¹rmek i?in son d?nemde ya?anan politika geli?meleri, a??klar? azaltmaya y?nelik mali gelir ?nlemleri ve al?nan di?er politika ?nlemleri do?ru y?nde at?lm?? ad?mlard?r. Piyasalar bunlara belirli ?l?¨¹de olumlu bir ?ekilde tepki vermektedir ve ¨¹? b¨¹y¨¹k kredi derecelendirme kurulu?unun hepsi k?sa s¨¹re ?nce ¨¹lkenin g?r¨¹n¨¹m¨¹n¨¹ negatiften dura?ana y¨¹kseltti. ?ter yandan, dengesizlikler halen devam etmektedir ve yetkililerin uzun vadeli b¨¹y¨¹menin ve refah?n temellerini g¨¹?lendirecek yap?sal reformlara dayal? olarak ?abalar?n? kararl?l?kla devam ettireceklerini umuyorum.
T¨¹rkiye¡¯nin iklim de?i?ikli?inden kaynakl? zorluklar? ele alma ve karbon emisyonlar?n? azaltma y?n¨¹ndeki kararl?l??? da e?it derecede cesaret vericidir. ?lkenin iklim de?i?ikli?ine ili?kin Paris Anla?mas?n? 2021 y?l?nda onaylamas?n?n hemen ard?ndan, 2053 y?l?na kadar net s?f?r karbon emisyonuna ula?ma hedefi do?rultusunda bir dizi umut verici taahh¨¹t a??kland?. Bunlar aras?nda yenilenebilir ¨¹retiminin 2035 y?l?na kadar iki kat?na ??kar?lmas? ve enerji verimlili?i programlar? i?in 20 milyar dolar?n harekete ge?irilmesi yer almaktad?r.
T¨¹rkiye¡¯yi desteklemeye kararl?y?z
Bunlar?n t¨¹m¨¹ T¨¹rk halk?n?n ve ekonomisinin korunmas? i?in ihtiya? duyulan ad?mlard?r. K¨¹resel ticarette kilit bir akt?r olan T¨¹rkiye, k¨¹resel ?l?ekte d¨¹?¨¹k karbona ge?i? s¨¹recinden kaynaklanan risklere maruz kalmaktad?r ve bu da emisyon yo?un proseslerle ¨¹retilen mallara olan talebin d¨¹?mesine neden olacakt?r. ?lkenin mal ihracat?n?n yakla??k y¨¹zde 50?sinin AB?ye gitti?i g?z ?n¨¹ne al?nd???nda, Avrupa Birli?i Ye?il Mutabakat?¡¯n?n beklenen etkisi T¨¹rkiye i?in ?zellikle ?nem ta??maktad?r. Son d?nemde ya?anan b?lgesel jeopolitik gerilimler ve bunun sonucunda enerji arz?nda ya?anan aksamalar da, T¨¹rkiye gibi fosil yak?t ithalat?na ba??ml? ¨¹lkeler i?in riskleri ?n plana ??karmaktad?r. T¨¹rkiye do?algaz?n y¨¹zde 99¡¯unu ve petrol¨¹n y¨¹zde 93¡¯¨¹n¨¹ ithalat yoluyla kar??lamaktad?r.
Bunlar ve bir ¨¹lkenin refah do?rultusundaki ilerleyi?ini ray?ndan ??karabilecek ?ok say?daki ba?ka zorluk, deprem sonras? diren?li bir iyile?tirmeyi destekleyici eylemlerin aciliyetini vurgulamaktad?r.
D¨¹nya Bankas? Grubu, T¨¹rkiye¡¯nin g¨¹venebilece?i bir kalk?nma orta??d?r. Yakla??k 75 y?l ?nce ba?layan ortakl???m?z, zaman i?erisinde g¨¹?lenerek b¨¹y¨¹mektedir ve T¨¹rkiye¡¯yi ?imdi ve ?n¨¹m¨¹zdeki y?llarda desteklemeye kararl?y?z.
T¨¹rkiye¡¯yi destekleme konusundaki kararl?l???m?z?n bir ?rne?i, y?k?c? depremlerin hemen sonras?nda g?r¨¹lm¨¹?t¨¹r. D¨¹nya Bankas?, rekor bir h?zla, depremlerin yol a?t??? fiziksel hasara ili?kin bir tahmin haz?rlam??t?r ve sonras?nda hasar g?ren veya ??ken altyap?n?n yeniden in?as?na, sa?l?k hizmetlerinin sa?lanmas?na, 7.000 ki?ilik k?rsal konut yeniden in?as?na yard?mc? olacak ve k¨¹?¨¹k ?l?ekli i?letmelerin toparlanmas?n? destekleyecek 1,45 milyar dolar de?erindeki iki operasyonu h?zl? bir ?ekilde onaylam??t?r. Her iki operasyon da yine rekor bir h?zla uygulanmaktad?r; yakla??k 9.000 k¨¹?¨¹k i?letme i?in finansal can suyu sa?lanm??t?r, hasar g?ren sa?l?k tesisleri yenilenerek yeniden tefri? edilmi?tir ve k?rsal konutlar?n temelleri at?lm??t?r.
Bunu destekleyici olarak, Banka¡¯n?n Uluslararas? Finans Kurumu ?zel sekt?r¨¹n krediye eri?imini geli?tirmek amac?yla finansal sekt?r arac?l???yla kulland?r?lacak olan 600 milyon dolarl?k bir operasyon y¨¹r¨¹tmektedir ve ?ok Tarafl? Yat?r?m Garanti Ajans? Gaziantep¡¯te g¨¹nl¨¹k 9.000 hasta kapasiteli bir hastanenin yap?m? i?in garanti sa?lam??t?r.
?te yandan, okullar?n yeniden in?as?na yard?mc? olmak ve sekt?r¨¹n¨¹ desteklemek amac?yla depremden etkilenen b?lgelere y?nelik yeni operasyonlar?n haz?rlanmas? ¨¹zerinde de ?al??malar yapmaktay?z. T¨¹rkiye¡¯de yakla??k 17 milyar dolarl?k b¨¹y¨¹k bir program?m?z bulunmaktad?r. T¨¹rkiye ile kurumumuz aras?ndaki m¨¹kemmel ortakl???n bir yans?mas? olarak, ?n¨¹m¨¹zdeki ¨¹? y?lda bu rakam?n iki kat?na ??kaca??n? ?ng?r¨¹yoruz.
6 ?ubat 2024 tarihi, bir y?l ?nce T¨¹rkiye¡¯yi vuran felaketin ?arp?c? bir hat?rlat?c?s? olacakt?r. Ancak bug¨¹n ve ?n¨¹m¨¹zdeki y?llarda al?nacak ?nlemler, gelecekteki ?oklar?n risk ve etkilerini en aza indirmeye yard?mc? olabilir.
