Дэлхий дахинд дижитал технологи хурдацтай тархсан хэдий ч, дижитал технологийн ?р ашиг тэгш бус байна
Вашингтон, 2016 оны 1 д?гээр сарын 13 – Дэлхийн банкны шинэ тайланд интернет, гар утас болон бусад дижитал технологи х?гжиж буй улс орнуудад хурдацтай тархаж байгаа хэдий ч дижитали технологийн ?с?лтийг хурдасгах, ажлын байрыг нэмэгд??лэх, т?рийн ?йлчилгээг сайжруулах н?л??л?л х?лээгдсэн т?вшинд х?рээг?й байгаа б?г??д дэлхийн х?н амын 60 хувь нь тасралтг?й тэлж буй дижитал зах зээлд оролцож чадахг?й байна.
Шинээр гарсан салбар хариуцсан захилал Дипак Мишра, Уве Дейхман нар ба багийн эрхлэн гаргасан ‘Дэлхийн х?гжлийн тайлан 2016: Дижитал ногдол ашиг,’ тайланд хурдацтай тархаж буй дижитал технологийн ?р шим нь голцуу шинэ технологийн давуу талыг ашиглах боломжоор хангагдсан чинээлэг, ур чадвартай, н?л?? б?хий этгээд р?? чиглэж байна гэсэн д?гнэлт гаргасан байна. Тэрээр, хэдийгээр интернет хэрэгчлэгчдийн тоо 2005 оноос хойш гурав гаруй дахин ?сс?н боловч дэлхийн 4 тэрбум х?н интернет х?ртэж чадахг?й байна.
“Дижитал технологи нь бизнес, ажил, засгийн газрын ерт?нцийг хувьсган ??рчилж байна,” хэмээн Дэлхийн банкны б?лгийн ер?нхийл?гч Жим Ионг Ким хэлсэн байна. Тэрээр,“ Алдагдаж байгаа боломж асар их учраас бид х?н б?рийг орхигдуулахг?й холбохын т?л?? ?ргэлжл??лэн ажиллах ёстой. Гэхдээ, дижитал технологийн ?р ашгийг нийгэм, улс орны б?хий л талууд тэгш х?ртэхийн тулд бизнесийн орчинг сайжруулах, боловсрол, эр??л мэндэд х?р?нг? оруулах, сайн засаглалыг х?гж??лэх шаардлагатай.” гэсэн байна.
Амжилтын т??х олон байгаа хэдий ч дэлхийн хэмжээний б?тээмж, дунд ба дээд давхаргын боломжыг тэлэх, хариуцлагатай засаглалыг дэлгэр??лэхэд технологийн ?з??лж буй н?л?? х?лээгдсэн т?вшинд х?рээг?й байна. Дижитал технологи хурдацтай тархаж байгаа хэдий ч дижитал ?р ашиг буюу ?с?лт, ажлын байр, ?йлчилгээ ард хоцорч байна.
“Дижитал хувьсгал дэлхийг ??рчилж мэдээллийн урсгалыг сайжруулж эдгээр шинэ боломжийг ашиглаж чадсан х?гжиж буй орнуудад ?с?лтийг авчирч байна,” хэмээн Дэлхийн банкны ахлах эдийн засагч Каушик Басу хэлсэн байна. Тэрээр, “?н??д?р дэлхийн х?н амын 40 хувь нь интертетэд холбогдсон байгаа явдал нь гайхалтай ??рчл?лт. Уг амжилтыг тэмдэглэхийн сацуугаар бид шинэ доод давхаргыг бий болгохоос сэргийлэх шаардлагатай. Дэлхийн х?н амын 20 хувь нь бичиг ?сэгг?й байгаа цагт дижитал технологийн тархалт дангаараа дэлхийн мэдлэгийн тэгш бус байдалд цэг тавьж чадахг?й." гэжээ.
Дижитал технологи оролцоо, б?тээмж, шинэчлэлийг дээшл??лж чадна. З??н Африкийн насанд х?рэгсдийн 40 –??с дээш хувь нь хэрэглээний т?лб?р?? гар утсаа ашиглан т?лд?г байна. БНХАУ-д найман сая бизнес эрхлэгч цахим арилжааны платформ ашиглан дотооддоо бараа б?тээгдэх??н худалдаалдгаас гадна 120 улс руу экспортолж байгаа б?г??д тэдгээрийн гуравны нэг нь эмэгтэйч??д байна. Энэтхэг улс таван жилийн дотор ойролцоогоор нэг тэрбум х?нд давтагдашг?й дижитал ?нэмлэх олгосон ба т?рийн ?йлчилгээний х?ртээмжийг нэмэгд??лж авилгыг бууруулсан. Эр??л мэндийн ?йлчилгээний салбарт энгийн гар утасны мессежээр ХДХВ-тай амьдарч байгаа иргэдэд ээлжит эмчилгээгээ хийлгэхийг сануулах нь ?р д?нтэй гэдэг нь батлагдсан.
Шинэ дижитал эриний х?гжлийн н?л??ллийг б?рэн хэрэгж??лэхийн тулд Дэлхийн банк хоёр з?вл?мж гаргаж байна. ??нд: интернетийг б?х нийтэд х?ртээмжтэй, хямд, нээлттэй, аюулг?й болгох замаар дижитал технологийн х?ртээмжийн тэгш бус байдлыг арилгах; ба бизнес??дийн ?рс?лд??нийг бий болгох хууль журмыг бэхж??лэх, ажилчдын ур чадварыг шинэ зах зээлийн эрэлтэд нийц??лэн х?гж??лэх, хариуцлагатай институцыг бий болгох зэрэг дижитал х?р?нг? оруулалтын аналог нэмэлт х?чин з?йлс нэрээр тайланд тусгасан зорилтуудыг шийдвэрлэх.
Дижитал х?гжлийн стратеги нь мэдээлэл, харилцааны технологийн стратегээс ил?? ?рг?н х?рээг хамарсан байх ёстой. Дижитал технологийн ?р шимийг хамгийн ихээр х?ртэхийн тулд улс орнууд технологийн дараах орчныг б?рд??лэх шаардлагатай. ??нд: ?рс?лд??н, зах зээлд нэвтрэх харилцааг зохицуулсан журам, ажилчдын дижитал технологийг х?д?лг?х ур чадвар, иргэдийн ?мн? хариуцлагатай институци. Хариуд нь дижитал технологи х?гжлийг хурдасгана.
Бизнес??дийг ил?? б?тээмжтэй, шинийг санаачлагч болгохын тулд ?ндсэн дэд б?тэцэд х?р?нг? оруулах, бизнес эрхлэлтийн зардлыг бууруулах, худалдааны саадыг багасгах, шинэ бизнесийн зах зээлд нэвтрэхийг зохицуулах, ?рс?лд??ний байгууллагуудыг бэхж??лэх, дижитал платформуудын ?рс?лд??нийг бий болгох зэрэг нь Дэлхийн х?гжлийн тайланд тусгасан з?вл?мж??дийн зарим нь юм. Т??нчлэн, х??хдэд суурь боловсрол хамгийн чухал боловч интернетийн хэрэглээ тархахын хэрээр танин мэдэх?йн боломж ш??мжит сэтгэмжийн ур чадварыг х?гж??лэх, мэдээлэл, харилцааны технологийн системийн суурийг эзэмш??лэх сургалт чухал байх болно. Техникийн ур чадварыг бага насанд эзэмш??лж х??хдийг технологид ойр байлгах нь тэдний мэдээлэл, харилцааны технологийн боловсролыг дээшл??лж карьерийн сонголтод эерэгээр н?л??л?х болно.
Дижитал технологи нь эдийн засаг, нийгэм, т?рийн институцыг ??рчилн?, гэхдээ уг ??рчл?лт ??рийн аясаар автоматаар бий болохг?й гэдгийг тайланд анхааруулсан байна. Дижитал технологи болон аналог нэмэлт х?чин з?йлсийн аль алинд х?р?нг? оруулалт хийж буй улс орнууд ихээхэн ?р ашиг х?ртэх б?г??д харин бусад нь ард хоцрох болно. Бат б?х суурийг бий болгоог?й цагт технологи нь салаалсан эдийн засаг, тэгш бус байдал, залхаасан т?рийг бий болгох эрсдэлтэй.
?нг?рс?н арван жилийн хугацаанд Дэлхийн банкны групп нь мэдээлэл, харилцаа технологийн салбарт нийт 12.6 тэрбум ам.доллорын х?р?нг? оруулалт хийсэн байна.
######
Дэлхийн х?гжлийн тайлан 2016: Дижитал ?р ашиг-ийг дараах холбоосоор уншиж болно /wdr2016
