SUVA, ng¨¤y 20 th¨¢ng 1 n?m 2022 ¡ª Ng?n h¨¤ng Th? gi?i (WB) ?? gi?i ng?n 8 tri?u USD h? tr? kh?n c?p ban ??u ?? gi¨²p V??ng qu?c Tonga ?ng ph¨® ±¹¨¤ ph?c h?i sau v? phun tr¨¤o n¨²i l?a ±¹¨¤ s¨®ng th?n kinh ho¨¤ng x?y ra ±¹¨¤o ng¨¤y 15 th¨¢ng 1.
N¨²i l?a d??i ?¨¢y bi?n Hunga-Tonga-Hunga-Ha¡¯apai, n?m c¨¢ch ??o ch¨ªnh Tongatapu c?a Tonga kho?ng 65 km v? ph¨ªa b?c, phun tr¨¤o ng¨¤y 15 th¨¢ng 1, ?? t?o ra m?t ?¨¢m tro b?i cao ¨ªt nh?t 30 km ±¹¨¤ r?ng 260 km. S? ki?n ngh¨¬n n?m c¨® m?t n¨¤y ?? g?y ra m?t lo?t c¨¢c ??t s¨®ng th?n ?nh h??ng ??n c¨¢c h¨°n ??o tr¨ºn kh?p ??t n??c, g?y ra c¨¢c tr?n s¨®ng ? Samoa, Fiji, Vanuatu, ?c, New Zealand, Nh?t B?n ±¹¨¤ to¨¤n b? v¨´ng bi?n ph¨ªa t?y c?a l?c ??a M? (t? Alaska ??n Chile). Cho ??n nay ¨ªt nh?t ba tr??ng h?p t? vong ?? ???c x¨¢c nh?n ? Tonga.
Kho?n h? tr? n¨¤y s? cung c?p ngu?n l?c gi¨²p Ch¨ªnh ph? Tonga kh?i ph?c c¨¢c d?ch v? c? b?n ±¹¨¤ gi¨²p ?? c¨¢c gia ?¨¬nh Tonga b? ?nh h??ng n?ng n? nh?t. Kho?n h? tr? do Ch¨ªnh ph? Tonga y¨ºu c?u n¨¤y ???c th?c hi?n th?ng qua theo y¨ºu c?u, cho ph¨¦p gi?i ng?n kh?n c?p v?n trong tr??ng h?p x?y ra s? ki?n th?m h?a. Ch??ng tr¨¬nh n¨¤y ???c c?p v?n b?i Hi?p h?i Ph¨¢t tri?n Qu?c t? (Å·ÃÀÈÕb´óƬ), qu? h? tr? c?a WB cho c¨¢c qu?c gia ngh¨¨o ±¹¨¤ d? b? t?n th??ng nh?t.
¡°M?c d¨´ c?n ?¨¢nh gi¨¢ th¨ºm b?c tranh to¨¤n c?nh v? thi?t h?i t? th?m h?a l?n n¨¤y, nh?ng ch¨²ng t?i bi?t r?ng thi?t h?i l¨¤ r?t l?n. Con ng??i Tonga c¨® s?c m?nh ±¹¨¤ kh? n?ng ph?c h?i phi th??ng. WB ?? ±¹¨¤ s¨¢t c¨¢nh c¨´ng nh?n d?n Tonga trong th?i ?i?m ??y th¨¢ch th?c n¨¤y, ±¹¨¤ ch¨²ng t?i s? ti?p t?c s¨¢t c¨¢nh v?i c¨¢c b?n trong th?i gian t?i¡±, ph¨¢t bi?u c?a ?ng Stephen Ndegwa, Gi¨¢m ??c Qu?c gia WB ph? tr¨¢ch Papua New Guinea ±¹¨¤ c¨¢c qu?c ??o Th¨¢i B¨¬nh D??ng.
Hai d? ¨¢n do WB t¨¤i tr? c?ng ?ang ???c tri?n khai ?? h? tr? ph?c h?i cho Tonga, bao g?m D? ¨¢n Giao th?ng Th¨ªch ?ng v?i Kh¨ª h?u Tonga ±¹¨¤ Ch??ng tr¨¬nh Ph?c h?i Th¨¢i B¨¬nh D??ng, ??u c¨® m?c ?¨ªch t?ng c??ng kh? n?ng ph?c h?i c?a c? s? h? t?ng quan tr?ng ? Tonga, bao g?m c¨¢c c? quan ch¨ªnh ph? ±¹¨¤ tr??ng h?c, c?ng nh? c¨¢c c?ng h¨¤ng kh?ng ±¹¨¤ c?ng bi?n.
Trong khu?n kh? Ch??ng tr¨¬nh Ph?c h?i Th¨¢i B¨¬nh D??ng, c¨¢c Trung t?m ?i?u h¨¤nh Kh?n c?p ?? ???c x?y d?ng ? Ha¡¯apai ±¹¨¤ Vava¡¯u ?? h? tr? c?nh b¨¢o s?m ±¹¨¤ ?ng ph¨® v?i c¨¢c th?m h?a thi¨ºn nhi¨ºn, bao g?m ho?t ??ng n¨²i l?a ±¹¨¤ s¨®ng th?n. C¨¢c trung t?m n¨¤y ?? ???c kh?i ??ng ±¹¨¤o ng¨¤y 14 th¨¢ng 1 ±¹¨¤ ti?p t?c thu th?p th?ng tin, h? tr? kh?i ph?c ho?t ??ng cho c¨¢c c? quan ch¨ªnh ph? sau s? c? m?t li¨ºn l?c do s? c? phun tr¨¤o. Ch??ng tr¨¬nh n¨¤y c?ng t¨¤i tr? cho h? th?ng ph¨¢t thanh t?n s? cao, kho d? tr? ?ng ph¨® kh?n c?p ±¹¨¤ ?¨¤o t?o c¨¢c h? th?ng c?nh b¨¢o ???c s? d?ng ?? ?ng ph¨® ngay v?i v? phun tr¨¤o.
WB s?n s¨¤ng h? tr? ?¨¢nh gi¨¢ thi?t h?i ?? gi¨²p Ch¨ªnh ph? ?¨¢nh gi¨¢ b?n ch?t ±¹¨¤ quy m? c?a thi?t h?i c?ng nh? nhu c?u t¨¢i thi?t ±¹¨¤ ph?c h?i.
WB h? tr? t¨¤i ch¨ªnh, kinh nghi?m qu?c t? ±¹¨¤ cam k?t d¨¤i h?n ?? gi¨²p c¨¢c qu?c gia c¨® thu nh?p th?p ±¹¨¤ trung b¨¬nh x¨®a ?¨®i gi?m ngh¨¨o, ??t ???c t?ng tr??ng b?n v?ng ±¹¨¤ ??u t? mang l?i c? h?i cho t?t c? m?i ng??i. WB bao g?m Ng?n h¨¤ng T¨¢i thi?t ±¹¨¤ Ph¨¢t tri?n Qu?c t? (IBRD), ng?n h¨¤ng ph¨¢t tri?n l?n nh?t th? gi?i ±¹¨¤ Hi?p h?i Ph¨¢t tri?n Qu?c t? (Å·ÃÀÈÕb´óƬ), m?t trong nh?ng t? ch?c t¨¤i tr? l?n nh?t cho c¨¢c qu?c gia ngh¨¨o nh?t th? gi?i. C¨´ng v?i c¨¢c t? ch?c kh¨¢c c?a Nh¨®m WB c?ng nh? c¨¢c ??i t¨¢c trong khu v?c c?ng ±¹¨¤ t? nh?n, WB ?? ±¹¨¤ ?ang h? tr? x?y d?ng c¨¢c gi?i ph¨¢p cho nh?ng th¨¢ch th?c to¨¤n c?u c?a th? k? 21 trong t?t c? c¨¢c l?nh v?c ph¨¢t tri?n quan tr?ng. Vi?n c?nh v? m?t th? gi?i kh?ng c¨°n ai s?ng trong c?nh ngh¨¨o ?¨®i ±¹¨¤ m?i ng??i ??u c¨® c? h?i c¨® m?t cu?c s?ng t?t ??p h?n ?ang ? ngay trong t?m v?i c?a ch¨²ng ta.
