WASHINGTON, Ng¨¤y 30 th¨¢ng 03 n?m 2020 ¡ª ??i d?ch vi-r¨²t t?o c¨² s?c ngu?n cung ? Trung Qu?c ??n nay ?? g?y ra c¨² s?c tr¨ºn to¨¤n c?u. C¨¢c n?n kinh t? ?ang ph¨¢t tri?n ? ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng (??-TBD), ?ang ph?c h?i sau c?ng th?ng th??ng m?i v¨¤ ?ang ch?ng ch?i v?i d?ch c¨²m vi-r¨²t, nay l?i ph?i ??i m?t v?i vi?n c?nh suy tho¨¢i v¨¤ s?c t¨¤i ch¨ªnh to¨¤n c?u.
?? ?ng ph¨® nh?ng cu?c kh?ng ho?ng th?ng th??ng, h?u h?t c¨¢c qu?c gia ??-TBD s? d?ng c¨¢c c?ng c? ch¨ªnh s¨¢ch kinh t? v? m? ph¨´ h?p v¨¤ qu?n l? t¨¤i ch¨ªnh c?n tr?ng. Nh?ng nh?ng g¨¬ ch¨²ng ta ?ang ch?ng ki?n l¨¤ s? xu?t hi?n ??ng th?i c?a nhi?u t¨¬nh hu?ng b?t l?i. ?au ??n v? kinh t? c¨® l? kh?ng th? tr¨¢nh kh?i ? t?t c? c¨¢c qu?c gia. C¨¢c qu?c gia bu?c ph?i h¨¤nh ??ng ngay - bao g?m ??u t? c?p b¨¢ch t?ng c??ng n?ng l?c h? th?ng y t? v¨¤ ban h¨¤nh c¨¢c bi?n ph¨¢p t¨¤i kh¨®a c¨® ch?n l?c - nh?m gi?m nh? m?t s? t¨¢c ??ng tr??c m?t, theo b¨¢o c¨¢o ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng th?i COVID-19, l¨¤ s? th¨¢ng 4/2020 c?a ?n ph?m C?p nh?t Kinh t? ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i.
D? b¨¢o t?ng tr??ng ch¨ªnh x¨¢c l¨¤ vi?c r?t kh¨® trong m?t m?i tr??ng thay ??i nhanh ch¨®ng. V¨¬ v?y, b¨¢o c¨¢o n¨¤y tr¨¬nh b¨¤y c? k?ch b?n c? s? v¨¤ k?ch b?n cho t¨¬nh hu?ng k¨¦m h?n. T?ng tr??ng ? c¨¢c qu?c gia ?ang ph¨¢t tri?n ??-TBD ???c d? b¨¢o theo k?ch b?n c? s? s? ch? c¨°n 2,1% v¨¤ theo k?ch b?n t¨¬nh hu?ng th?p s? gi?m t?i m?c ?m 0,5% cho n?m 2020, so v?i m?c d? b¨¢o 5,8% v¨¤o n?m 2019. T?ng tr??ng c?a Trung Qu?c ???c d? b¨¢o theo k?ch b?n c? s? s? gi?m c¨°n 2,3% v¨¤ theo k?ch b?n t¨¬nh hu?ng th?p c¨°n 0,1% v¨¤o n?m 2020, so v?i 6,1% v¨¤o n?m 2019. Ki?m ch? ???c ??i d?ch s? gi¨²p c¨¢c n?n kinh t? trong khu v?c h?i ph?c m?t c¨¢ch b?n v?ng, m?c d¨´ r?i ro v?n c¨°n ?¨¢ng k? do c?ng th?ng tr¨ºn th? tr??ng t¨¤i ch¨ªnh.
C¨² s?c COVID-19 c?ng t¨¢c ??ng nghi¨ºm tr?ng ??n n? l?c gi?m ngh¨¨o tr¨ºn to¨¤n khu v?c. ??c t¨ªnh theo k?ch b?n c? s? v? t?ng tr??ng, s? ng??i tho¨¢t ngh¨¨o to¨¤n khu v?c gi?m 24 tri?u ng??i trong n?m 2020 so v?i tr??ng h?p kh?ng c¨® ??i d?ch (theo ng??ng ngh¨¨o 5,50 USD/ng¨¤y). N?u t¨¬nh h¨¬nh kinh t? ti?p t?c x?u ?i v¨¤ k?ch b?n t¨¬nh hu?ng th?p h?n x?y ra, s? ng??i ngh¨¨o ??c t¨ªnh s? t?ng kho?ng 11 tri?u ng??i. C¨¢c d? b¨¢o tr??c ?¨® ??a ra ??c t¨ªnh 35 tri?u ng??i trong khu v?c ??-TBD s? tho¨¢t ngh¨¨o v¨¤o n?m 2020, bao g?m tr¨ºn 25 tri?u ng??i ch? t¨ªnh ri¨ºng ? Trung Qu?c.
¡°C¨¢c qu?c gia ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng tr??c ?¨® ?? g?ng m¨¬nh ch?ng ch?i c?ng th?ng th??ng m?i qu?c t? v¨¤ ?nh h??ng do COVID-19 lan truy?n ? Trung Qu?c, nay l?i ph?i ??i m?t v?i c¨² s?c to¨¤n c?u," theo b¨¤ Victoria Kwakwa, Ph¨® Ch? t?ch Khu v?c ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i. ¡°Tin m?ng l¨¤ khu v?c c¨® nh?ng ?i?m m?nh c¨® th? t?n d?ng, nh?ng c¨¢c qu?c gia ph?i h¨¤nh ??ng nhanh ch¨®ng ? quy m? ch?a t?ng c¨®.¡±
M?t trong nh?ng h¨¤nh ??ng ???c khuy?n ngh? trong b¨¢o c¨¢o l¨¤ ??u t? kh?n c?p nh?m t?ng c??ng n?ng l?c h? th?ng y t? v¨¤ d? ph¨°ng d¨¤i h?n c?a qu?c gia. B¨¢o c¨¢o c?ng khuy?n ngh? ph?i c¨® c¨¢ch ti?p c?n t¨ªch h?p v? ki?m so¨¢t d?ch b?nh v¨¤ ??m b?o kinh t? v? m?. C¨¢c bi?n ph¨¢p t¨¤i kh¨®a c¨® m?c ti¨ºu - ch?ng h?n tr? c?p ngh? ?m v¨¤ y t? - s? gi¨²p ki?m ch? v¨¤ ??m b?o kh¨® kh?n t?m th?i kh?ng bi?n th¨¤nh t?n th?t d¨¤i h?n v? v?n nh?n l?c.
¡°Ngo¨¤i nh?ng bi?n ph¨¢p m?nh m? trong n??c, t?ng c??ng chi?u s?u h?p t¨¢c qu?c t? l¨¤ li?u v?c-xin hi?u qu? nh?t ?? ch?ng l?i nguy c? do vi-r¨²t g?y ra. C¨¢c qu?c gia ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng c?ng nh? c¨¢c qu?c gia kh¨¢c ph?i c¨´ng nhau ch?ng l?i d?ch b?nh, ti?p t?c m? c?a th??ng m?i v¨¤ ph?i h?p v? ch¨ªnh s¨¢ch kinh t? v? m?," theo ? ki?n c?a ?ng Aaditya Mattoo, Chuy¨ºn gia Kinh t? tr??ng Khu v?c ??ng ? v¨¤ Th¨¢i B¨¬nh D??ng c?a Ng?n h¨¤ng Th? gi?i.
B¨¢o c¨¢o k¨ºu g?i h?p t¨¢c qu?c t? v¨¤ h?p t¨¢c c?ng-t? xuy¨ºn bi¨ºn gi?i ki?u m?i ?? ??y m?nh s?n xu?t v¨¤ cung ?ng c¨¢c m?t h¨¤ng v¨¤ d?ch v? y t? quan tr?ng trong b?i c?nh d?ch b?nh, ??ng th?i ??m b?o ?n ??nh t¨¤i ch¨ªnh sau ?¨®. Quan tr?ng l¨¤ ch¨ªnh s¨¢ch m? c?a th??ng m?i ph?i ???c duy tr¨¬ sao cho v?t t? y t? v¨¤ c¨¢c m?t h¨¤ng cung ?ng kh¨¢c ph?i s?n s¨¤ng ??n v?i m?i qu?c gia, ??ng th?i t?o thu?n l?i ?? khu v?c ph?c h?i kinh t? nhanh ch¨®ng.
M?t khuy?n ngh? ch¨ªnh s¨¢ch n?a l¨¤ n?i l?ng t¨ªn d?ng ?? gi¨²p c¨¢c h? gia ?¨¬nh b¨¬nh ?n ti¨ºu d¨´ng ??ng th?i h? tr? c¨¢c doanh nghi?p s?ng s¨®t qua c¨² s?c tr??c m?t. Tuy nhi¨ºn, do kh? n?ng kh?ng ho?ng b? k¨¦o d¨¤i, b¨¢o c¨¢o nh?n m?nh v? nhu c?u ph?i k?t h?p v?i gi¨¢m s¨¢t ch?t ch? c?a c¨¢c c? quan qu?n l? nh¨¤ n??c, ??c bi?t trong ?i?u ki?n nhi?u qu?c gia t?i ??-TBD hi?n ?? c¨® g¨¢nh n?ng n? l?n ? khu v?c doanh nghi?p v¨¤ h? gia ?¨¬nh. ??i v?i c¨¢c qu?c gia ngh¨¨o h?n, xo¨¢ n? l¨¤ c?n thi?t, sao cho ngu?n l?c quan tr?ng c¨® th? ???c t?p trung v¨¤o qu?n l? t¨¢c ??ng kinh t? v¨¤ y t? c?a ??i d?ch.
B¨¢o c¨¢o c?ng ch? ra r?i ro t??ng ??i l?n v? kh? n?ng r?i v¨¤o ngh¨¨o ?¨®i ? c¨¢c h? gia ?¨¬nh s?ng ph? thu?c v¨¤o c¨¢c ng¨¤nh ngh? ??c bi?t d? b? t?n th??ng v?i t¨¢c ??ng c?a COVID-19, nh? ng¨¤nh du l?ch ? Th¨¢i Lan v¨¤ c¨¢c qu?c ??o Th¨¢i B¨¬nh D??ng, ng¨¤nh ch? t?o ch? bi?n ? Cam-pu-chia v¨¤ Vi?t Nam, v¨¤ c? ? c¨¢c h? gia ?¨¬nh ph? thu?c v¨¤o vi?c l¨¤m trong khu v?c phi ch¨ªnh th?c ? t?t c? c¨¢c qu?c gia. T?i m?t s? qu?c gia, t¨¢c ??ng c?a COVID-19 c¨°n b? tr?m tr?ng ho¨¢ th¨ºm b?i nh?ng di?n bi?n ??c th¨´ c?a qu?c gia, nh? h?n h¨¢n (? Th¨¢i Lan) ho?c c¨² s?c th??ng ph?m (M?ng C?). T?i c¨¢c qu?c ??o Th¨¢i B¨¬nh D??ng, tri?n v?ng n?m 2020 c¨°n ph?i ch?u r?i ro r?t l?n do n?n kinh t? c?a h? ph? thu?c v¨¤o vi?n tr?, du l?ch v¨¤ nh?p kh?u.
Do ??i d?ch COVID-19, t¨¬nh h¨¬nh kinh t? trong t?ng qu?c gia v¨¤ trong khu v?c tr? n¨ºn nh?y c?m h?n v¨¤ c¨® th? thay ??i h¨¤ng ng¨¤y. Ph?n t¨ªch trong b¨¢o c¨¢o n¨¤y ???c l?p d?a tr¨ºn d? li?u m?i nh?t ? c?p ?? qu?c gia v¨¤o ng¨¤y 27 th¨¢ng 3.
Nh¨®m Ng?n h¨¤ng Th? gi?i ?ang tri?n khai g¨®i t¨¤i ch¨ªnh nhanh tr? gi¨¢ 14 t? USD nh?m t?ng c??ng ?ng ph¨® COVID-19 v¨¤ r¨²t ng?n th?i gian ph?c h?i. C¨¢c h¨¬nh th?c ?ng ph¨® tr??c m?t l¨¤ cung c?p t¨¤i ch¨ªnh, t? v?n ch¨ªnh s¨¢ch v¨¤ h? tr? k? thu?t ?? gi¨²p c¨¢c qu?c gia ??i ph¨® v?i t¨¢c ??ng y t? v¨¤ kinh t? c?a ??i d?ch. (T? ch?c T¨¤i ch¨ªnh Qu?c t?) ?ang cung c?p ngu?n t¨¤i ch¨ªnh 8 t? USD h? tr? c¨¢c doanh nghi?p khu v?c t? nh?n ch?u ?nh h??ng c?a ??i d?ch v¨¤ ?? gi? vi?c l¨¤m. IBRD v¨¤ Å·ÃÀÈÕb´óƬ (Ng?n h¨¤ng T¨¢i thi?t v¨¤ Ph¨¢t tri?n, v¨¤ Hi?p h?i Ph¨¢t tri?n Qu?c t?) ?ang chu?n b? g¨®i 6 t? USD ban ??u ?? ?ng ph¨® v? y t?. Khi c¨¢c qu?c gia c?n h? tr? t?ng th? h?n, Nh¨®m Ng?n h¨¤ng Th? gi?i s? tri?n khai ??n 160 t? USD trong v¨°ng 15 th¨¢ng ?? ph¨°ng v? cho ng??i ngh¨¨o v¨¤ nh?ng ng??i d? b? t?n th??ng, h? tr? c¨¢c doanh nghi?p v¨¤ ??y m?nh ph?c h?i kinh t?.
Li¨ºn h?:
T?i H¨¤ N?i: L¨º Th? Qu?nh Anh, (+84-24) 3937-8362 ale5@@worldbank.org