M?t th?c t? là khi n?n kinh t? c?a các qu?c gia có thu nh?p trung bình th?p phát tri?n, các ch??ng trình y t? c?a các qu?c gia này s? kh?ng còn ???c các ??i tác n??c ngoài tài tr? mà ph?i s? d?ng chính ngu?n ng?n sách trong n??c. ??y là m?t b??c chuy?n khó kh?n trong b?i c?nh các ngu?n l?c bên ngoài gi?m d?n trong khi gánh n?ng lên ng?n sách t?ng lên. ??ng th?i, ??y c?ng là nhi?m v? c?a các nhà tài tr? và ??i tác phát tri?n nh? Ng?n hàng Th? gi?i ?? h? tr? các qu?c gia v??t qua cu?c chuy?n ??i này d? dàng h?n.
Nh?ng ?? yêu c?u B? Tài chính rót ti?n trong ?i?u ki?n ng?n sách h?n h?p, chúng ta c?n m?t cách ti?p c?n thuy?t ph?c h?n thay vì ch? ??a ra l? do vì l?i ích s?c kh?e c?ng ??ng.
Nh? ?ng Kenneth Mugambe, V? tr??ng V? ng?n sách, B? Tài chính Uganda, ?? chia s? trong h?i ngh?: “T?i kh?ng quan t?m ??n các ?i?u l? Y t? qu?c t? (IHR) hay C?ng c? ?ánh giá ??c l?p chung (JEE), t?i kh?ng c?n bi?t chúng là gì. Nhi?m v? c?a B? Y t? là ??a ra các n?i dung này ?? gi?i trình (cho ng?n sách).”
V?y c?n ph?i ti?p c?n B? Tài chính nh? th? nào?
?ng Mukesh ?? xu?t: “Chúng ta c?n thay ??i quan ni?m t? “??y là s? ??u t? cho l?nh v?c y t?” sang “??y là s? ??u t? cho n?n kinh t?””.
B? Y t? C?ng c?ng c?a Thái Lan ?? r?t thành c?ng v?i ph??ng th?c này khi ?? xu?t chính ph? gi?i ng?n hàng tri?u ?? la ?? thi?t l?p c? s? h? t?ng nh?m s?n xu?t thu?c và v?c xin phòng d?ch cúm. Ngu?n g?c là do d?ch cúm gia c?m H5N1 ?? g?y thi?t h?i n?ng n? cho ngành ch?n nu?i gia c?m c?a Thái Lan trong n?m 2004 và có d?u hi?u g?y ra b?t ?n v? chính tr? khi tình tr?ng ho?ng lo?n b?t ??u lan r?ng.
?ng Supamit Chunsuthiwat, c? v?n cho Ban phòng ch?ng D?ch b?nh c?a Thái Lan, ng??i ?? góp c?ng l?n cho thành c?ng này, ?? cho bi?t: “L? do chính ?? chính ph? ??ng ? chi ti?n ??u t? là do nh?ng ?nh h??ng kinh t? và tác ??ng c?a nó ??i v?i ?n ??nh chính tr?. Nhi?m v? c?a chúng t?i ch? là ??a ra nh?ng d?n ch?ng thuy?t ph?c ?? c?ng c? lu?n ?i?m này.”
Có r?t nhi?u d?n ch?ng có th? h? tr? cho lu?n ?i?m kinh t? c?a vi?c chu?n b? ?ng phó v?i d?ch b?nh. Trong m?t cu?c ph?ng v?n tr?c ti?p trên Facebook bên l? h?i ngh?, ?ng Toomas Palu, Qu?n l? B? ph?n Y t? khu v?c ??ng ? – Thái Bình D??ng, Ng?n hàng Th? gi?i, ?? ch? ra ??i d?ch SARS n?m 2003 ?? khi?n 800 ng??i thi?t m?ng và g?y ra thi?t h?i kinh t? lên t?i 54 t? ?? la. Nh?ng thi?t h?i này bao g?m thi?t h?i v? th??ng m?i, du l?ch, các bi?n pháp can thi?p c?a y t? c?ng ??ng, chi phí ch?n ?oán và ch?a tr?.
T??ng t?, nh?ng ?nh h??ng v? kinh t? x? h?i c?a d?ch b?nh Ebola n?m 2014 – 2015 ? T?y Phi c?ng g?y thi?t h?i nghiêm tr?ng ??i v?i các qu?c gia b? ?nh h??ng. Ng?n hàng Th? gi?i ?? ??c tính ba qu?c gia Liberia, Guinea và Siera Leone ?? ph?i ch?u thi?t h?i lên ??n 2,2 t? ?? la. Bên c?nh ?ó là 3,6 t? ?? la do c?ng ??ng qu?c t? h? tr? th?ng qua các n? l?c ki?m soát d?ch b?nh, “chi phí c? h?i” này r?t l?n b?i kho?n ti?n này ?áng l? có th? ???c s? d?ng cho các ho?t ??ng nh?n ??o khác.
“Tóm l?i, vi?c chu?n b? ?ng phó v?i ??i d?ch th?c s? là v?n ?? an ninh kinh t?,” ?ng Toomas k?t lu?n.
Bà Stephanie Williams, chuyên gia y t? tr??ng c?a C? quan ngo?i giao và th??ng m?i ?c nh?n m?nh nh?ng thi?t h?i mà các ??i d?ch g?y ra ?? v??t ra bên ngoài ph?m vi c?a l?nh v?c y t?. “Các d?ch b?nh truy?n nhi?m ?? g?y ra nh?ng ?nh h??ng v? ng??i, kinh t? và trong m?t s? tr??ng h?p là c? chính tr?.”