S?z konusu giri?imin ilk a?amas? T¨¹rkiye¡¯nin yenilenebilir enerji kapasitesini artt?rmas?n? destekleyecek.
WASHINGTON, 28 Mart 2024 ¨C D¨¹nya Bankas? ?cra Direkt?rleri Kurulu bug¨¹n Avrupa ve Orta Asya b?lgesindeki y¨¹kselen ve geli?mekte olan ekonomilerde yenilenebilir enerjinin yayg?nla?t?r?lmas? yoluyla enerji g¨¹venli?ini ve kar??lanabilirli?ini artt?rmaya y?nelik 2 milyar dolarl?k ?nc¨¹ niteli?inde bir giri?imi onaylad?.
Avrupa ve Orta Asya Yenilenebilir Enerji ?l?eklendirme (ECARES) program?, ilk a?amada 15 GW yenilenebilir enerji kapasitesinin (her y?l 650 milyon elektrikli arabay? ?arj etmeye yetecek kadar) eklenmesini ve 240 milyon metrik ton karbon emisyonunun (100 milyar litre benzinin yanmas?n?n ?nlenmesine e?de?er) azalt?lmas?n? sa?lamay? ama?layan 10 y?ll?k, ?ok a?amal? bir giri?imdir. Giri?im, kolayla?t?r?c? politikalar?, kurumsal ?er?eveleri ve ?ebeke entegrasyonunu finanse ederek ve finansman ve risk azaltma ??z¨¹mleri sa?layarak, ¨¹lkelerin temiz enerjiye ge?i?i h?zland?rma, ekonomilerini karbondan ar?nd?rma ve k¨¹resel ticaret pazarlar?ndaki rekabet g¨¹?lerini koruma ?abalar?na da katk?da bulunacakt?r. Program kald?ra? etkisiyle 6 milyar dolarl?k ?zel sermaye finansman?n? da harekete ge?irecektir.
ECARES giri?imi kapsam?nda bug¨¹n D¨¹nya Bankas? ?cra Direkt?rleri Kurulu taraf?ndan onaylanan ilk proje, ¨¹lkenin 2035 y?l?na kadar 60 GW¡¯l?k ilave g¨¹ne? ve r¨¹zgar enerjisi kapasitesi yaratma hedefini destekleyici olarak, T¨¹rkiye Da??t?k Enerji i?in Piyasa D?n¨¹?¨¹m¨¹n¨¹n H?zland?r?lmas? Projesine y?nelik 657 milyon dolarl?k bir finansman olana??d?r.
D¨¹nya Bankas?¡¯n?n Avrupa ve Orta Asya B?lgesinden sorumlu Ba?kan Yard?mc?s? Antonella Bassani proje ile ilgili olarak yapt??? a??klamada ?unlar? vurgulad?: ¡°Avrupa ve Orta Asya ¨¹lkelerinin, b?lgedeki enerji g¨¹venli?ine katk?da bulunacak yenilenebilir enerji kapasitelerini artt?rmalar?n? desteklemek i?in yeni bir yakla??ma ihtiya? duyulmaktad?r. Bizler, D¨¹nya Bankas? Grubu olarak, ¨¹lkelerin yenilenebilir enerjinin yayg?nla?t?r?lmas? amac?yla ?zel sermayeyi ?ekmek i?in gerekli kolayla?t?r?c? ?er?eveyi ve ba?lang?? yat?r?mlar?n? geli?tirmelerine yard?mc? olmaya kararl?y?z.¡±
2022 y?l?nda, Avrupa ve Orta Asya b?lgesi, k¨¹resel olarak gaz fiyatlar?nda ve elektrik toptan sat?? fiyatlar?nda daha ?nce g?r¨¹lmemi? art??lara yol a?an ?imdiye kadar ya?anan en b¨¹y¨¹k arz ?okunu ya?ad?. Bunun sonucunda, b?lge enerji g¨¹venli?ini artt?rmak i?in enerji bile?imini ?e?itlendirmenin, fosil yak?tlara olan ba??ml?l???n? azaltman?n ve yerli yenilenebilir enerji ¨¹retimini artt?rmay? ama?lamaktad?r. Ayr?ca, b?lgedeki 23 y¨¹kselen ve geli?mekte olan ekonomi, k¨¹resel ortalaman?n y¨¹zde 50 ¨¹zerinde olan 7 tonluk ki?i ba??na d¨¹?en emisyon seviyeleri ile, d¨¹nyan?n en b¨¹y¨¹k karbon emisyonu yaratan ekonomileri aras?nda yer almaktad?r ve enerji sekt?r¨¹ bu emisyonlara en fazla katk?da bulunan sekt?rd¨¹r. D¨¹nyan?n ba?ka yerlerinde oldu?u gibi, Avrupa ve Orta Asya b?lgesi de rekor derecede y¨¹ksek s?cakl?klar, orman yang?nlar? ve ta?k?nlar dahil olmak ¨¹zere iklim de?i?ikli?inin fiziksel etkilerini ya?amaktad?r.
ECARES program?, geni? ?l?ekte ??z¨¹mler ve etkiler sunmak amac?yla politika, teknik tavsiye, finansman ve risk azaltma ara?lar?n? bir araya getirmektedir.
T¨¹rkiye Da??t?k Enerji i?in Piyasa D?n¨¹?¨¹m¨¹n¨¹n H?zland?r?lmas? Projesi, yenilenebilir enerjiyi art?rmak amac?yla, i?letmeler ve hanehalklar? gibi son kullan?c?lar i?in da??t?k g¨¹ne? enerjisi piyasas?n?n geni?letilmesi ¨¹zerinde odaklanacak ve da??t?k bataryal? elektrik depolama pilot uygulamas?n? destekleyecektir. ?lke son on y?ll?k d?nemde yenilenebilir enerjiyi ¨¹? kat?na ??karmay? ba?arm?? olsa da, T¨¹rkiye¡¯nin 2053 y?l?na kadar net s?f?r hedefine ula?abilmesi i?in daha fazla ?al??ma yap?lmas? gerekmektedir.
D¨¹nya Bankas? T¨¹rkiye ?lke Direkt?r¨¹ Humberto Lopez proje ile ilgili olarak ?unlar? belirtti: ¡°T¨¹rkiye son zamanlarda enerji d?n¨¹?¨¹m¨¹ ile ilgili olarak geli?mekte piyasa ekonomileri aras?nda g?r¨¹len en iddial? programlardan birine imza att?. D¨¹nya Bankas? 2035 y?l?na kadar yenilenebilir enerjiyi iki kat?na ??karma y?n¨¹ndeki bu kararl?l??? olumlu kar??lamakta ve enerji g¨¹venli?ini sa?lama, t¨¹keticiler i?in enerji maliyetlerini d¨¹?¨¹rme ve iklim de?i?ikli?iyle m¨¹cadele ?abalar?nda ¨¹lkeye e?lik etmekten mutluluk duymaktad?r.¡±
Bug¨¹n onaylanan proje, D¨¹nya Bankas?¡¯n?n enerji, ula?t?rma, sanayi, ?ehircilik, tar?m ve su ve orman y?netimi dahil olmak ¨¹zere ?e?itli sekt?rlerde T¨¹rkiye¡¯nin ye?il d?n¨¹?¨¹m¨¹ i?in sa?lad??? daha geni? kapsaml? deste?in bir par?as?n? olu?turmaktad?r.
Avrupa ve Orta Asya Yenilenebilir Enerji Yayg?nla?t?rma (ECARES) Program? Hakk?nda
ECARES, Avrupa ve Orta Asya b?lgesinin 23 y¨¹kselen ve geli?mekte olan ekonomisinde yenilenebilir enerjiyi yayg?nla?t?rmak i?in ?ok a?amal?, program odakl? bir yakla??m (MPA) kullanmaktad?r. MPA Program? birbirini tamamlay?c? nitelikteki ¨¹? ana eksende ger?ekle?tirilecek faaliyetlere dayanmaktad?r: kolayla?t?r?c? politikalar ve kurumsal ?er?eveler, esnek elektrik ?ebekelerinin geli?tirilmesine y?nelik yat?r?mlar ve temiz enerji yat?r?mlar?na y?nelik finansman ve risk azaltma ara?lar?. ECARES program?, ?zellikle ?zel sekt?rden olmak ¨¹zere, yenilenebilir enerji ve iklim yat?r?mlar?na y?nelik finansman?n artt?r?lmas? ¨¹zerinde g¨¹?l¨¹ bir ?ekilde odaklan?rken, ayn? zamanda kolayla?t?r?c? ortam ve uygulama kapasiteleri ve riskleri dahil olmak ¨¹zere ?zel sekt?r¨¹n geni?lemesini k?s?tlayan altta yatan sorunlar? da ele almaktad?r. Program kapsam?nda gelecekte Ermenistan, Azerbaycan, Kosova, K?rg?z Cumhuriyeti, Tacikistan, T¨¹rkiye, Ukrayna ve ?zbekistan'da projelerin ger?ekle?tirilmesi beklenmektedir.
?leti?im:
Washington:
Zarina Nurmukhambetova, znurmukhambetova@worldbank.org
Indira Chand, +1 (703) 376-7491, ichand@worldbank.org
Ankara:
Tunya Celasin, +90-312-4598343, tcelasin@worldbank.org
