UASHINGTON, 23 shtator 2020¡ªProgresi kund?r korrupsionit mund t? arrihet edhe n? kushtet sfiduese e t? v?shtira, konstaton nj? raport i ri i Bank?s Bot?rore. N? nj? koh? kur n? p?rgjigje t? pandemis? s? COVID-19, po mobilizohen nivele fondesh t? jasht?zakonshme, ky raport ofron nj? v?shtrim t? ri mbi disa prej qasjeve dhe instrumenteve m? efektive p?r forcimin e llogaridh?nies shtet?rore.
Raporti i titulluar ¡° p?rqendrohet n? m?nyrat se si mund t? rritet efektiviteti i strategjive antikorrupsion n? sektor?t m? t? prekur. Ai sh?rben edhe si nj? udh?zues mb?shtet?s p?r politik?b?r?sit dhe drejtuesit e luft?s kund?r korrupsionit, n? nj? koh? kur nevojitet pun? e m?tejshme p?r ta p?rmir?suar p?rdorimin e instrumenteve tradicionale.
¡°Pandemia e COVID-19 ka sjell? shpenzime t? m?dha dhe t? shpejta nga ana e qeverive p?r rigjall?rimin e ekonomis? dhe p?r mbrojtjen e grupeve t? varfra dhe t? cenueshme, q? i vuajn? edhe m? shum? pasojat, Nd?rsa vendet i kan? hyr? rrug?s p?r nj? rim?k?mbjeje m? t? q?ndrueshme dhe gjith?p?rfshir?se, p?rdorimi m? i kujdessh?m e transparent i burimeve t? kufizuara ka r?nd?si kritike¡± ¨C tha Mari Pangestu, Administratore e Bank?s Bot?rore. ¨C ¡°Progresi mund t? arrihet n? ?do mjedis dhe ne jemi t? angazhuar p?r t? punuar nga af?r me partner?t tan? n? qeveri, n? shoq?rin? civile dhe n? sektorin privat p?r t¡¯i dh?n? zgjidhje korrupsionit dhe pasojave t? tij g?rryese.¡±
Pandemia e COVID-19 ka sjell? nj? nivel t? lart? shpenzimesh t? nj? natyre t? jasht?zakonshme nga ana e qeverive, ndonj?her? pa qen? objekt i kontrolleve normale. Shpejt?sia ?sht? e kuptueshme, por pa masat e duhura t? kontrollit, kjo i ekspozon qeverit? ndaj nj? larmie rreziqesh nga korrupsioni, t? cilat mund ta cenojn? efektivitetin e p?rgjigjeve t? tyre. P?r t? nxitur nj? llogaridh?nie m? t? madhe, raporti u b?n thirrje qeverive t? shpjegojn? qart? veprimet e tyre, t? zbatojn? rregullat, t? trajtojn? shkeljet dhe t? korrigjojn? problemet sa m? shpejt dhe me transparenc?.
Raporti mbulon pes? fusha tematike: prokurimet publike, infrastruktura, nd?rmarrjet shtet?rore, administrata doganore dhe realizimi i sh?rbimeve, si edhe tema nd?rsektoriale, t? tilla si nismat e qeverisjes s? hapur dhe GovTech, me raste studimore t? p?rdorura si shembuj nga mbar? bota.
Rastet studimore t? raportit tregojn? se masat q? synojn? t? kufizojn? korrupsionin jan? shpesh oportuniste, duke u p?rqendruar n? fusha t? ve?anta cenueshm?rie kudo dhe kurdo q? k?t? e lejon hap?sira politike. Por edhe at?her? kur masat kan? n? dukje efekt t? kufizuar, ato gjithsesi mund t? sigurojn? themelin p?r progresin n? t? ardhmen.
- N? Bangladesh, v?nia n? zbatim e prokurimit t? qeverisjes elektronike, s? bashku me rritjen e transparenc?s dhe pjes?marrjen e qytetar?ve, e kan? p?rgjysmuar numrin e tender?ve me nj? tenderues t? vet?m, ?ka e ka rritur ndjesh?m konkurrenc?n; e kan? rritur numrin e kontratave t? fituara nga firma jo vendase; dhe kan? sjell? ?mime t? negociuara m? mir? me tenderuesit fitues.
- Kolumbia e ka p?rdit?suar sistemin e prokurimit elektronik, n? m?nyr? q? t? dh?nat t? publikohen n? m?nyr? t? hapur, sipas standardeve nd?rkomb?tare. Si rezultat, tender?t me nj? tenderues t? vet?m n? agjencin? publike t? rrug?ve, INVIAS, kan? r?n? n? num?r nga 30% n? 22%, nd?rsa n? qytete t? ndryshme si Kalia proceset me konkurrim jan? rritur nga 31% n? 56% brenda rreth dy viteve.
- N? Ukrain?, vendosja n? internet e formular?ve t? deklarimit t? pasuris? t? plot?suara nga zyrtar?t publik? ?sht? vler?suar nga qytetar?t dhe nga bashk?sia nd?rkomb?tare si nj? instrument ky? n? luft?n kund?r korrupsionit. Sipas t? dh?nave m? t? fundit, afro 5,3 milion? dokumente n? sistemin e deklarimit elektronik mund t? konsultohen nga publiku. Deri n? mes t? vitit 2020, Gjykata e Lart? Kund?r Korrupsionit n? Ukrain? kishte n? shqyrtim 19 ??shtje gjyq?sore kund?r zyrtar?ve t? akuzuar p?r deklarim t? t? dh?nave t? rreme gjat? deklarimit t? pasurive apo p?r mosb?rje me dashje t? deklarimit.
- Afganistani ka v?n? n? zbatim nj? sistem zhdoganimi elektronik n? mbar? vendin. Megjith?se ka cenueshm?ri t? konsiderueshme dhe vazhdojn? t? jen? problem humbjet n? t? ardhura fiskale n? kufij, t? ardhurat e mbledhura nga doganat jan? shtat?fishuar nga viti 2004 n? vitin 2019 dhe koha q? merr zhdoganimi dhe transparenca e veprimeve tregtare jan? p?rmir?suar ndjesh?m.
- Programi i reform?s s? tok?s n? Ruand? ka ndihmuar n? administrimin e konflikteve t? lidhura me tok?n dhe ka ?uar n? rritje t? efikasitetit, transparenc?s, pjes?marrjes s? qytetar?ve dhe zhvillimit t? institucioneve efikase t? qeverisjes s? tok?s. Automatizimi i kartelave t? tok?s ka sjell? pak?sim t? mitave p?r n?pun?sit e zyr?s s? regjistrimit t? tok?s, duke qen? se informacioni ?sht? b?r? publik.
Ky raport do t¡¯i pajis? zyrtar?t e sektorit publik dhe shoq?rin? civile me nj? paket? modulare qasjesh dhe instrumentesh, t? cilat mund t¡¯i p?rdorin dhe t¡¯i p?rshtatin sipas kushteve t? ve?anta t? vendeve t? tyre. ¡°Institucionet jan? tejet t? r?nd?sishme p?r v?nien n? zbatim t? politikave shtet?rore, p?r dialogun me shoq?rin? civile dhe p?r t? siguruar m? shum? transparenc? n? operacionet shtet?rore,¡± tha Ed Olowo-Okere, Drejtor Global p?r Qeverisjen pran? Bank?s Bot?rore. ¨C ¡°Ky raport bot?ror evidenton r?nd?sin? q? ka plot?simi i metodave tradicionale t? luft?s kund?r korrupsionit me metoda t? p?rparuara si GovTech dhe prokurimi elektronik, p?r t¡¯i dh?n? zgjidhje korrupsionit edhe n? kushtet m? t? v?shtira dhe m? t? brishta.¡±
Grupi i Bank?s Bot?rore, nj? prej burimeve m? t? m?dha t? financimit dhe dijeve p?r vendet n? zhvillim, po nd?rmerr masa t? gjer?sishme e t? shpejta p?r t¡¯i ndihmuar vendet n? zhvillim ta fuqizojn? kund?rp?rgjigjen e tyre ndaj pandemis?. Mb?shtetim nd?rhyrje n? fush?n e sh?ndetit publik, punojm? p?r t? siguruar qarkullimin e materialeve dhe pajisjeve jetike dhe ndihmojm? sektorin privat p?r t? vijuar ushtrimin e aktivitetit dhe p?r t? ruajtur vendet e pun?s. Do t? mobilizojm? deri n? 160 miliard? $ gjat? 15 muajve n? vijim, p?r t? ndihmuar m? shum? se 100 vende t? mbrojn? shtresat e varfra dhe t? cenueshme, t? mb?shtetin bizneset dhe t? intensifikojn? rim?k?mbjen ekonomike. K?tu p?rfshihen edhe 50 miliard? $ burime t? reja t? Shoqat?s Nd?rkomb?tare p?r Zhvillim n? form? grantesh dhe huash me kushte tejet t? buta.