Тулгамдсан асуудлууд
Монгол улсын нийт х?н амын ойролцоогоор д?р?вний нэг нь мал маллаж уламжлалт гэртээ амьдарч байна. Шинэ мянганы эхэн ?еийн байдлаар Монгол улсын нэг х?нд ногдох жилийн орлого 470 ам.доллар гэсэн тооцоо гарсан б?г??д малчдын орлого ??нээс ч бага байсан. Хэдхэн жилийн ?мн? х?д??гийн малчин ахуйдаа лаа эсвэл дэнл?? хэрэглэж байсан.
2000 онд, Монгол улсын Засгийн газраас “100 000 Нарны гэр” ?ндэсний хэмжээний цахилгаанжуулалтын х?т?лб?рийг эхл??лсэн билээ. Тус х?т?лб?рийн х?рээнд малчин ?рх??дийг тэдний н??длийн амьдралын хэв маягт тохирсон з??врийн нарны цахилгаан ??сг??рээр хангасан. Монгол улсын Засгийн газраас 2005 оны байдлаар хэд хэдэн хандивлагч орнуудын буцалтг?й тусламжын ачаар 30,000 ?рх?д нарны цахилган ??сг??р олгосон байсан.
Ийнх?? арга хэмжээ авсан хэдий ч, малчин ?рх??дийг эрчим х?чээр хангах ажил удаашрах хандлагатай байлаа. Засгийн газар тавьсан зорилтонд х?рэхийн тулд тус х?т?лб?рийг цаашид ?ргэлжл??лэхээс гадна, х?т?лб?рийн хамрах цар х?рээг тэлэх шаардлагатай гэдгийг ойлгосон.
Хандлага
2006 онд, Дэлхийн банкны з?гээс “Х?д??гийн цахилгаан хангамжид сэргээгдэх эрчим х?чийг ашиглах т?с?л”-??р дамжуулан Монгол Улсын Засгийн газрын малчин ?рхийг цахилгаан ??сг??рээр хангах х?т?лб?рийг ?ргэлжл??лэн хэрэгж??лэхэд туслалцаа ?з??лэх болсон.
Дэлхийн банк х?д??гийн цахилгаан хангамжийн чиглэлээр бусад улс орнуудад хэрэгж??лж байсан т?с?л, х?т?лб?р??дийн туршлага дээр ?ндэслэн х?т?лб?рийг Монгол улсын онцгой н?хц?лд нийц??лж, тулгамдсан асуудлуудыг шийдвэрлэх зорилгоор х?т?лб?рийн загварт зарим ??рчл?лт??дийг оруулж сайжруулсан.
“Х?д??гийн цахилгаан хангамжид сэргээгдэх эрчим х?чийг ашиглах т?с?л” нь малчидтай ?рт?г хуваалцах механизмыг нэмж оруулсан нь х?т?лб?рийн х?рээг амжилттайгаар тэлэхэд н?л??лс?н. Малчид нарны цахилгаан ??сг??рийг х?нг?л?лттэй ?нээр худалдан авч харин т?слийн з?гээс ихээхэн хэсгийг т?л?х зохицуулалтыг хийсэн.
“Х?д??гийн цахилгаан хангамжид сэргээгдэх эрчим х?чийг ашиглах т?с?л”-ийн чиглэлээр худалдаалагдсан т?х??р?мжийн чанарыг шалгаж, чанар, стандартын баталгаа гаргах болсноор малчид ил?? итгэлтэйгээр худалдан авалт хийх н?хцлийг б?рд??лсэн.
Улсын хэмжээнд, малчин ?рх т?х??р?мжийг худалдан авсны дараах аливаа засвар, ?йлчилгээг хариуцаж малчдад ойр ?йлчилгээг х?ргэх зорилго б?хий нийт 50 Борлуулалт, ?йлчилгээний т?вийг ??сгэн байгуулсан.
?р д?н
- 2006-2012 онд аймаг тус б?рт х?рч ?йлчилснээр 67,000 гаруй нарны цахилгаан ??сг??р худалдаалагдсан. ??ний ?р д?нд, Монгол улсын малчдын 60-70 хувийг хамарсан хагас сая малчин х?н ахуйдаа цахилгаан хэрэглэх боломжтой боллоо.
- Улсын хэмжээнд 50 буюу 21 аймаг тус б?рт нэг буюу т??нээс дээш борлуулалт, ?йлчилгээний т?в байгуулагдсан.
- Эдгээр Борлуулалт, ?йлчилгээний т?в??д малчдад хэрэгцээтэй бусад цахилгаан бараа, хэрэгсл??дийг давхар худалдаалдаг.
- Цахилгаан ??сг??ртэй болсноор малчид ?н??д?р радио сонсож, сателлит тавгаар зурагт ?зэх, утсаа цэнэглэж, улмаар б?тээгдэх??ний зах зээлийн ?нийн мэдээллийг авах, дэлхий ерт?нцтэй холбогдох боломж б?рдсэн. ?рх б?р цахилгаан гэрэлтэй болсноор х??хд??д оройн цагаар ном уншиж, хичээлээ хийх боломжтой болсон.
- Т?слийн х?рээнд 30 сумын цахилгаан т?гээх системийг н?х?н сэргээж, ?нд?р ?рт?гтэй дизелийн т?лшний хэрэглээг багасгах зорилгоор 15 сумд Сэргээгдэх эрчим х?чний технологийн холимог системийг суурилуулсан.
- Монгол Улсад сэргээгдэх эрчим х?чний бодлого, т?с?л х?т?лб?р хэрэгж??лэх байгууллагын чадавхийг сайжруулах зорилтын х?рээнд 400 х?нийг сургалтанд хамруулсан.
